Το μουσείο άρχισε να λειτουργεί το έτος 1974, σε κτίριο που δεν είχε τις απαιτούμενες υποδομές. Αφορμή της ίδρυσης του ήταν η συγκέντρωση λαογραφικού υλικού από δασκάλους και καθηγητές της περιοχής μας και η καταγραφή ηθών, εθίμων και τραγουδιών, μνήμες ιερές από την πλούσια θρακιώτικη παράδοση. Αυτή η συγκέντρωση άρχισε το έτος 1972, σε μια περίοδο που η περιοχή μας απ' άκρη σ' άκρη σαρώνονταν από ένα νεωτερίστικο πνεύμα που πολεμούσε και γκρέμιζε κάθετι που είχε σχέση με την παράδοση. Αυτή η προσπάθεια ήταν αφορμή της ίδρυσης του Μορφωτικού Συλλόγου του Λαογραφικού Μουσείου Ορεστιάδας - Περιφέρειας και αυτός ο Σύλλογος ήταν ο ιδρυτής του Μουσείου.

Το ιστορικό και λαογραφικό υλικό που συγκεντρώθηκε, αρχικά τοποθετήθηκε σ' ένα κτίριο της Κ.Ε.Δ. (Κτηματική Εταιρεία Δημοσίου), Δ.Ο.Υ. Ορεστιάδας. Αργότερα με σχετική αλληλογραφία του Συλλόγου προς την Κ.Ε.Δ., παραχωρήθηκε το ακίνητο στο Σύλλογο για χρήση επ' αόριστον. Το έτος 1995 ζητήθηκε η παραχώρηση του οικόπεδου που βρισκόταν παραπλεύρως του μουσείου από την Κ.Ε.Δ., επιφάνειας 160 τ.μ., το οποίο και παραχωρήθηκε για χρήση, αντί του ποσού των επτά εκατομμυρίων τριακοσίων χιλιάδων(7.300.000) δραχμών. Σ' αυτό το οικόπεδο με πρόγραμμα της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και φορέα το Δήμο Ορεστιάδας, το έτος 1999 άρχισε η ανέγερση της νέας τριώροφης πτέρυγας του μουσείου, επιφάνειας συνολικά 360 τ.μ., η οποία ολοκληρώθηκε το έτος 2000. Η νέα πτέρυγα του μουσείου δεν λειτουργεί, γιατί δεν ολοκληρώθηκαν όλες εκείνες οι εργασίες σ' αυτήν, που προβλέπονται για ένα μουσείο, όπως η συντήρηση του λαογραφικού υλικού, η τοποθέτηση βάθρων και προθηκών και διάφορες άλλες εργασίες, με αποτέλεσμα συλλογές με πολύτιμο λαογραφικό υλικό να βρίσκονται στην αποθήκη του Μουσείου.

Όλες οι παραπάνω προσπάθειες έγιναν για ν' αναδειχθεί το μουσείο ως ξεχωριστή οντότητα, στην ακριτική πόλη της της Ορεστιάδας και να στεγάσει τα αξιόλαγα θρακικά κειμήλια της περιοχής.