ΦΙΛΙΠΠΟΙ



Η αρχαία πόλη των Φιλίππων ιδρύθηκε στις παρυφές των ελών που κάλυπταν το νοτιοανατολικό τμήμα της πεδιάδας της Δράμας. Οι πρώτοι οικιστές της ήταν άποικοι από τη Θάσο, οι οποίοι γνωρίζοντας τον πλούτο της περιοχής σε πολύτιμα μέταλλα, ξυλεία και γεωργικά προϊόντα ίδρυσαν το 360 π.Χ. την αποικία των Κρηνίδων. Πολύ γρήγορα (356 π.Χ.) η νέα αποικία, που απειλείται από τους γειτονικούς Θράκες, ζητά τη βοήθεια του Φιλίππου Β', βασιλιά της Μακεδονίας. Αυτός διαβλέποντας την οικονομική και στρατηγική σημασία της πόλης την καταλαμβάνει, την οχυρώνει και της δίνει το όνομά του: Φίλιπποι.

H πόλη γνώρισε περίοδο ακμής στους ελληνιστικούς χρόνους, οπότε απέκτησε το τείχος της, θέατρο, δημόσια οικοδομήματα και ιδιωτικές κατοικίες. Η διέλευση της Εγνατίας Οδού μέσα από τους Φιλίππους (2ος αι.π.Χ.) προσέδωσε στην πόλη μεγαλύτερη βαρύτητα, καθώς τη μετέτρεψε σε σημείο αναφοράς της περιοχής.

Το 42 π.Χ. η δραματική μάχη των Φιλίππων, στους δύο χαμηλούς λόφους έξω από τα δυτικά τείχη της πόλης, άλλαξε εντελώς το χαρακτήρα της, αφού μετά την επικράτησή του ο Οκταβιανός την μετέτρεψε σε ρωμαϊκή αποικία (Colonia Augusta Julia Philippensis). Η πόλη μεγάλωσε και αναδείχθηκε σε οικονομικό, διοικητικό και καλλιτεχνικό κέντρο με ιδιαίτερη άνθηση τον 2ο και 3ο αι. μ.Χ.

Ένα άλλο σημαντικό γεγονός όμως έμελλε και πάλι να αλλάξει τη φυσιογνωμία των Φιλίππων: η έλευση του αποστόλου Παύλου, ο οποίος ίδρυσε εδώ την πρώτη χριστιανική εκκλησία σε ευρωπαϊκό έδαφος το 49/50 μ.Χ. Η επικράτηση της νέας θρησκείας και η μεταφορά της πρωτεύουσας του ρωμαϊκού κράτους στην Κωνσταντινούπολη προσέδωσαν αίγλη στους Φιλίππους. Κατά τους παλαιοχριστιανικούς χρόνους (4ος - 6ος αι. μ.Χ.) ιδρύθηκαν στη θέση των ρωμαϊκών κτιρίων, το συγκρότημα του Οκταγώνου με το μητροπολιτικό ναό, αφιερωμένο στον απόστολο Παύλο, καθώς και τέσσερις μεγαλοπρεπείς βασιλικές.

Η ανασκαφική έρευνα άρχισε στους Φιλίππους το 1914 από τη Γαλλική Σχολή Αθηνών. Μετά το Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο η Αρχαιολογική Υπηρεσία και η Αρχαιολογική Εταιρεία διενήργησαν συστηματικές ανασκαφές. Σήμερα η Αρχαιολογική Υπηρεσία, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και η Γαλλική Σχολή Αθηνών συνεχίζουν την αρχαιολογική έρευνα. Τα ευρήματα των ανασκαφών φυλάσσονται στο Μουσείο των Φιλίππων.