ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΣΥΡΟΥ

Το Αρχαιολογικό Μουσείο Σύρου ιδρύθηκε το 1834 και αποτελεί ένα από τα παλαιότερα μουσεία της Ελλάδας. Στεγάστηκε για μικρό χρονικό διάστημα στο Γυμνάσιο κι έπειτα σε ένα κτίριο στο σημερινό Νησάκι. Από το 1899 λειτουργεί σε 4 αίθουσες του δημαρχείου Ερμούπολης. Aρχικά συμπεριέλαβε στην έκθεσή του αντικείμενα από διάφορες περιοχές των Κυκλάδων καθώς και την αρχαιολογική συλλογή του Ι. Κοκκώνη η οποία αποτελούνταν κυρίως από μαρμάρινες επιγραφές που εντοπίστηκαν στο νησί. Το 1898 ο Χρ. Τσούντας πραγματοποίησε τις ανασκαφές στον πρωτοκυκλαδικό οικισμό στο Καστρί και τη νεκρόπολη της Χαλανδριανής. Σύσσωμη η τοπική αυτοδιοίκηση αλλά και οι πολίτες της Σύρου διεκδίκησαν οι αρχαιότητες να παραμείνουν στο νησί με αποτέλεσμα να παραχωρηθούν τέσσερις (4) αίθουσες του νεοκλασικού δημαρχείου Ερμούπολης από τον τότε δήμαρχο Στ. Βαφιαδάκη. Οι αίθουσες διαμορφώθηκαν με βάση τις προδιαγραφές της εποχής, από τον δημοτικό αρχιτέκτονα Δ. Ελευθεριάδη. Μάλιστα, ο ίδιος ο Τσούντας μετέφερε το 1901 ευρήματα από τις ανασκαφές της Χαλανδριανής από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο στο νέο Μουσείο. ‘Έτσι το Αρχαιολογικό Μουσείο της Σύρου πρωτολειτούργησε σε μια εποχή που η πρωτεύουσα του νησιού έφερε όλα τα χαρακτηριστικά μιας αναπτυγμένης ευρωπαϊκής πόλης. Το ίδιο το δημαρχιακό μέγαρο της Ερμούπολης κατασκευάστηκε το 1876 υπό την επίβλεψη του Ε. Τσίλλερ.



Με τη σταδιακή ίδρυση νέων μουσείων στις Κυκλάδες η έκθεση του Αρχαιολογικού Μουσείου Σύρου αναδιαμορφώθηκε. Στην κεντρική αίθουσα (αίθουσα 3) παραμένουν εκθέματα από τις Κυκλάδες ( Αμοργό, Κέα, ’νδρο Πάρο). Στην αίθουσα 1 τα γλυπτά, οι επιγραφές και οι επιτύμβιες στήλες προέρχονται από την αρχαία πόλη τη Σύρου και άλλες αρχαίες θέσεις του νησιού. Στην αίθουσα 2 εκτίθενται ευρήματα από τις ανασκαφές στο Καστρί και τη Χαλανδριανή. Οι παραπάνω αίθουσες διαμορφώθηκαν το 1960 από τον έφορο αρχαιοτήτων Ν. Ζαφειρόπουλο ο οποίος πρωτοστάτησε στη δημιουργία ξεχωριστών τοπικών μουσείων στα νησιά των Κυκλάδων.



Η τελευταία αίθουσα του μουσείου διαμορφώθηκε το 1998 από την έφορο αρχαιοτήτων Μ. Μαρθάρη με στόχο μια περιοδική τιμητική έκθεση στο έργο του Χ. Τσούντα και παρέμεινε μόνιμα στους χώρους του μουσείου. Η έκθεση φέρει αρχειακό και φωτογραφικό υλικό, ανασκαφικά ημερολόγια και αντικείμενα της καθημερινής εργασίας του ανασκαφέα.