|
|
|
|
|
Αεροφωτογραφία μονής από ΒΔ
|
|
|
Η μονή σύμφωνα με λίθινη πλάκα πάνω από την είσοδο στον περίβολο με την επιγραφή «Έτος / ζρπ / μηνί Αυγ(ούστου) 4» ιδρύθηκε το 1672. Κτήτοράς της με βάση ένα αφιερωτήριο έγγραφο υπήρξε ο Μπεφάνης της Δημακίτζας. Το 1707 η μονή έγινε σταυροπηγιακή με σιγίλλιο του Πατριάρχη Γαβριήλ Γ΄, ενώ το 1770 παραχωρήθηκε ως μετόχι στη Μονή Ξηροποτάμου του Αγίου Όρους. Από τα τέλη του 17ου μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα κατείχε κυρίαρχη θέση στην οικονομική δραστηριότητα της Γλώσσας. Στον κώδικα της μονής καταγράφεται η μεγάλη κτηματική της περιουσία, η οποία οφειλόταν κυρίως σε δωρεές. Στις αρχές του 20ου αιώνα, διενέξεις μεταξύ των κατοίκων της Γλώσσας και της Μονής Ξηροποτάμου ανάγκασαν την τελευταία να πουλήσει όλα τα ακίνητα του μετοχίου της στους Γλωσσιώτες, έναντι του ποσού των 3.160 οθωμανικών λιρών ή 73.000 δραχμών.
To κτιριακό συγκρότημα περιλαμβάνει πεντάπλευρο λιθόκτιστο περίβολο, δύο πτέρυγες κελιών και το καθολικό. Λιθόκτιστη κρήνη εκτός μονής κάλυπτε τις ανάγκες των μοναχών σε νερό. Εξωτερικά του περιβόλου διατηρείται μικρό οστεοφυλάκιο. Η δυτική πτέρυγα αποτελείται από ισόγειο με τους χώρους διαβίωσης των μοναχών και υπόγειο με βοηθητικούς και αποθηκευτικούς χώρους. Η νότια πτέρυγα δεν διατηρείται αλλά τα κτιριακά της κατάλοιπα αποκαλύφθηκαν κατά τις εργασίες διαμόρφωσης του αύλειου χώρου της μονής.
Το καθολικό είναι ένας μικρός συνεπτυγμένος σταυροειδής με τρούλο ναός, διαστάσεων 5,80Χ3,90μ. Ο τρούλος έχει κυλινδρικό εσωτερικά και εξωτερικά τύμπανο. Η αψίδα του Ιερού Βήματος διαμορφώνεται εξωτερικά ως στενή ορθογώνια προεξοχή με δικλινή απόληξη. Το δάπεδο καλύπτεται με μεγάλες λίθινες πλάκες, η δε κάλυψη της στέγης είναι από σχιστόπλακες. Ο ναός είναι κτισμένος πάνω στα ερείπια παλαιοχριστιανικής βασιλικής από την οποία προέρχονται ακέραιο τραπεζοφόρο και τμήματα αρράβδωτων κορμών κιόνων.
Στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «ΘΕΣΣΑΛΙΑ - ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ - ΗΠΕΙΡΟΣ 2007-2013», πραγματοποιήθηκαν εργασίες αποκατάστασης στο καθολικό, στους υπόγειους χώρους της δυτικής πτέρυγας, στον περίβολο και στο οστεοφυλάκιο.
|