ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΦΩΤΟΘΗΚΗ
 
 
© Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, © 11η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων
Κάτοψη του ναού
Ο υστεροβυζαντινός ναός του Αγίου Βλασίου στη Βέροια αρχικά ανήκε στον τύπο της μονόχωρης ξυλόστεγης βασιλικής με ημιεξαγωνική κόγχη στα ανατολικά. Λίγο μετά την ανέγερσή του, στη νότια πλευρά του προστέθηκε στοά. Το 16ο αιώνα η μορφή του μνημείου άλλαξε ριζικά, καθώς καθαιρέθηκε τμήμα του βόρειου και ολόκληρος ο δυτικός τοίχος και στη θέση τους διαμορφώθηκαν δύο μεγάλα τόξα. Με τον τρόπο αυτό δημιουργήθηκε περίστωο, το οποίο περιέβαλε τον αρχικό μονόχωρο πυρήνα.

Το μνημείο διαθέτει ζωγραφικό διάκοσμο του 14ου, 16ου και 18ου αιώνα. Στον αρχικό πυρήνα διασώζονται τοιχογραφίες που έχουν χρονολογηθεί γύρω στο 1320. Πρόκειται για τις παραστάσεις του ανατολικού τοίχου του ναού: ολόσωμη Παναγία πλαισιωμένη από δύο σεβίζοντες αγγέλους στο τεταρτοσφαίριο, και συλλειτουργούντες ιεράρχες με δύο αγγέλους στον ημικύλινδρο της κόγχης, Ευαγγελισμός στο μέτωπο της κόγχης, και Ανάληψη στο αέτωμα του ανατολικού τοίχου. Στην ίδια περίοδο ανάγονται και τα τμήματα διακόσμου που σώθηκαν στο νότιο τοίχο. Πρόκειται για τις παραστάσεις της Γέννησης και της Υπαπαντής στην επάνω ζώνη, στηθάρια με αγίους στη μεσαία, και ολόσωμους αγίους στην κάτω ζώνη, μεταξύ των οποίων και ο τιμώμενος άγιος Βλάσιος. Αντίστοιχα τμήματα της ίδιας φάσης σώζονται στο βόρειο τοίχο, όπου διακρίνονται η Εις Άδου Κάθοδος, μερικά στηθάρια με επισκόπους και ο άγιος Αθανάσιος. Στον 14ο αιώνα χρονολογούνται και οι σκηνές από το βίο του αγίου Βλασίου, μερικές μορφές αγίων στη νότια εξωτερική όψη του αρχικού ναού, καθώς και ο Χριστός Δίκαιος Κριτής στον ανατολικό τοίχο της νότιας πλευράς. Στο 16ο αιώνα χρονολογούνται πολλές παραστάσεις που σώζονται στο κεντρικό κλίτος, ενώ στο 18ο αιώνα ανάγονται οι τοιχογραφίες στο βόρειο τοίχο του ναού.
Συντάκτης
Αντώνης Πέτκος, αρχαιολόγος