Η Μονή του Αγίου Παύλου βρίσκεται στους δυτικούς πρόποδες του Άθω. Απέχει 20 λεπτά από τη θάλασσα και είναι αφιερωμένη στην Υπαπαντή του Χριστού. Η μονή καταστράφηκε πολλές φορές από διάφορες αιτίες, για αυτό και τα κτήριά της ανήκουν σε διάφορες χρονικές περιόδους. Το καθολικό κτίστηκε λίγο πριν τα μέσα του 19ου αι. H μονή διαθέτει δώδεκα παρεκκλήσια, με πιο αξιόλογο εκείνο του Αγίου Γεωργίου με τοιχογραφίες Kρητικής τέχνης (1555). Στη μονή υπάγονται δύο Σκήτες: η Νέα Σκήτη και του Αγίου Δημητρίου.

Πρώτη μνεία της μονής έχουμε στο β΄ μισό του 10ου αι., κυρίως του κτήτορά της Παύλου Ξηροποταμηνού και μετά στα 1259. Μετά τις επιδρομές των Καταλανών υποβιβάζεται σε κελλί για να ξαναγίνει οριστικά μονή στο γ΄ τέταρτο του 14ου αι. Το 15ο αι. ενισχύεται οικονομικά από Σέρβους ηγεμόνες και στα μεταβυζαντινά χρόνια από ηγεμόνες παραδουνάβιων χωρών. Στη μονή φυλάσσονται φορητές εικόνες, κειμήλια, ιερά λείψανα και ιερα σκεύη. Η βιβλιοθήκη της μονής περιλαμβάνει 494 χειρόγραφα και περίπου 12.500 βιβλία.

Στη μονή είναι εγκατεστημένη αδελφότητα 30 μοναχών.