Η Μονή Δοχειαρείου είναι ένα από τα κομψότερα και ωραιότερα μοναστήρια του Αγίου Όρους, δίπλα στη θάλασσα. Το συγκρότημα αρχίζει από την τράπεζα (παλαιά και νέα) και τελειώνει στο ψηλότερο σημείο σε ένα ψηλό πύργο που δεσπόζει του χώρου. Ανάλογα ψηλό είναι και το καθολικό (Άγιοι Αρχάγγελοι Γαβριήλ και Μιχαήλ) που υψώνεται πάνω στους τοίχους του παλαιότερου ναού.

Η ίδρυση της μονής ανάγεται στο δεύτερο μισό του 10ου αι. και αποδίδεται στο Ευθύμιο, μαθητή του Οσίου Αθανασίου της Λαύρας, ο οποίος είχε την υπηρεσία του ''Δοχείου'', εξ'ού και η ονομασία Δοχειαρίου. Στα μέσα του 16ου αι. (1568) κτίστηκαν ο καθολικός ναός και η τράπεζα. H τοιχογράφηση του καθολικού ανάγεται στα 1568, και της τράπεζας στα 1676 και 1700 (βόρειο τμήμα).

Εκτός από τις τοιχογραφίες του 16ου αι., στο καθολικό σώζονται και τοιχογραφίες του 18ου αι., που κοσμούν τον εξωνάρθηκα και αντιγράφουν με σπουδαία επιτυχία τοιχογραφίες του 14ου αι. από άλλα μνημεία. Επίσης αξιοσημείωτη είναι και η βιβλιοθήκη της μονής, όπου εκτός από τα πολύ σημαντικά ιστορικά έγγραφα, φυλάσσονται και περισσότερα από 400 χειρόγραφα.

Η μονή κατοικείται από δραστήρια αδελφότητα, η οποία μεριμνά για τις ποικίλες ανάγκες της. Η φιλοξενία των επιστημόνων και των προσκυνητών είναι δεδομένη.