Η Μονή Παντοκράτορος είναι κτισμένη πάνω στη θάλασσα, στη βορειοανατολική πλευρά του Αγίου Όρους και είναι αφιερωμένη στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος. Το καθολικό της μονής είναι αθωνικού τύπου με τοιχογραφίες του 14ου αι., που επιζωγραφήθηκαν το 1845. Η μονή έχει συνολικά δέκα πέντε παρεκκλήσια με σπουδαιότερο εκείνο της Κοίμησης της Θεοτόκου. Από τα κελλιά της μονής ξεχωρίζουν του Ραβδούχου (βρίσκεται στις Καρυές), πιθανώς του 10ου αι. και της Κοίμησης της Θεοτόκου που ονομάζεται "Άξιον Εστί", από όπου και η ομώνυμη θαυματουργή εικόνα. Στη μονή ανήκει και η Σκήτη του Προφήτη Ηλία.

Ιδρυτές της μονής ήταν δύο βυζαντινοί αξιωματούχοι, ο Αλέξιος και ο Ιωάννης, οι οποίοι στα μέσα του 14ου αι. μόνασαν σε κελλί, που με την ενίσχυση του αυτοκράτορα Ιωάννη Ε' Παλαιολόγου πήρε τη μορφή μοναστηριού. Μετά την πτώση της αυτοκρατορίας, η μονή ενισχύεται οικονομικά από ηγεμόνες παραδουνάβιων χωρών. Στα 1773 και πρόσφατα στα 1948, έγιναν δύο μεγάλες καταστρεπτικές πυρκαγιές.

Η μονή διαθέτει μία μεγάλη συλλογή φορητών εικόνων, εκκλησιαστικών σκευών και κειμηλίων, ενώ στη βιβλιοθήκη της φυλάσσονται 350 χειρόγραφα και πάνω από 3.500 βιβλία. Στη μονή είναι εγκατεστημένη αδελφότητα 25 μοναχών.