Ο Ναός του Αγίου Νικολάου βρίσκεται στον Ελαιώνα Σερρών και ανήκει στον τύπο του εγγεγραμμένου σταυροειδούς ναού. Χρονολογείται στον 12ο αιώνα. Ο νάρθηκας του ναού οικοδομήθηκε το 1851.

Το μνημείο είχε ανέκαθεν στατικά προβλήματα. Η κατάσταση του επιδεινώθηκε από τη σεισμική δραστηριότητα που σημειώθηκε στην περιοχή το 1985. Παρουσίασε μεγάλες ρηγματώσεις και απόκλιση των κιόνων από την κατακόρυφο.

Το 1986 έγιναν κατεπείγουσες εργασίες υποστήλωσης του ναού. Το 1990 εγκρίθηκε μελέτη για την προσωρινή στερέωσή του.

Το 1990-1991 οι εργασίες που έγιναν στο μνημείο (παρακολούθηση των παραμορφώσεων, αφαίρεση επιχρισμάτων, εφαρμογή τσιμεντονεμάτων, διάτρηση και τοποθέτηση κοχλίων στο ύψος των ελκυστήρων, τοποθέτηση μεταλλικού σκελετού που παραλαμβάνει τα φορτία της ανωδομής αντί για τους μαρμάρινους κίονες) εξασφάλισαν τη στατική του επάρκεια και επέτρεψαν την επαναλειτουργία του.

Οι εργασίες οδήγησαν, επίσης, στην αποκάλυψη σημαντικών βυζαντινών τοιχογραφιών, κάτω από νεώτερο στρώμα τοιχογραφιών του περασμένου αιώνα. Προβλέπεται συντήρηση και αποκόλληση του πρώτου στρώματος των τοιχογραφιών και συμπληρωματικές εργασίες έμφραξης των ρωγμών.