ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
 
 
© Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού
Εξωτερική άποψη
Ο ναός της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα εντός του οικισμού Παπιανά του δήμου Καλλονής χρονολογείται το 1600 σύμφωνα με την κτητορική επιγραφή. Πρόκειται για ένα μονόχωρο ξυλόστεγο ναό με νάρθηκα της εποχής της Τουρκοκρατίας. Στον ανατολικό τοίχο υπάρχουν αριστερά και δεξιά από την κόγχη δύο θυρίδες τετράγωνης διατομής. Δίπλα στη βόρεια κόγχη, που χρησιμοποιείται ως πρόθεση, υπάρχει στο βόρειο τοίχο ακόμη μια βοηθητική, τετράγωνης διατομής, θυρίδα. Το μνημείο έχει κτιστεί με αργολιθοδομή, ανάμεσα στην οποία υπάρχουν ξυλοδεσιές, και από την αρχή καλυπτόταν με ξύλινη στέγη. Η σημερινή στέγη οφείλεται σε ανακατασκευή. Η είσοδος στο μνημείο γίνεται από δύο θύρες που βρίσκονται στο νότιο τοίχο και οδηγούν αντίστοιχα στον κυρίως ναό και το νάρθηκα. Ένα μονόλοβο παράθυρο υπάρχει στη μέση περίπου του βόρειου τοίχου και ένα δίλοβο στην κόγχη. Αργότερα για να αυξηθεί ο φωτισμός του ιερού βήματος αφαιρέθηκε το αμφικιόνιο. Σ' όλο το μήκος του νότιου τοίχου υπήρχε χαμηλό κτιστό έδρανο. Είναι πολύ πιθανό η ίδια πλευρά να προστατευόταν με ξύλινη στοά. Ο ναός ήταν κατάγραφος. Οι τοιχογραφίες του, έργο του ζωγράφου Νικολάου, αποτελούν ένα από τα αρτιότερα και καλύτερα σωζόμενα δείγματα της Λέσβου, στο μεταίχμιο από τον 16ο στον 17ο αι. Το εικονογραφικό πρόγραμμα είναι πλούσιο και σε γενικές γραμμές ακολουθεί την παραδοσιακή οργάνωση και σύνθεση με σκηνές από τους 24 Οίκους του Ακάθιστου Ύμνου και μεμονωμένες μορφές αγίων.
Συντάκτης
Αθηνά - Χριστίνα Λούπου, Αρχαιολόγος