ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΦΩΤΟΘΗΚΗ
 
 
© Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού
Εξωτερική άποψη
Το Ιμαρέτ της Κομοτηνής βρίσκεται στο δυτικό τμήμα της πόλης της Κομοτηνής, ανάμεσα σε σύγχρονες οικοδομές, από τις οποίες προβάλλει η στέγη του και σε μικρή απόσταση από τα ανατολικά τείχη του βυζαντινού κάστρου των Κουμουτζηνών, ένα μικρό φυλάκιο στην περιφέρεια της Μοσυνόπολης, διοικητικό και στρατιωτικό κέντρο της περιοχής και συνηθισμένο σταθμό των αυτοκρατορικών στρατευμάτων πάνω στη βασική οδική αρτηρία από Κωνσταντινούπολη προς Δύση. Είναι ένα από τα παλαιότερα οθωμανικά μνημεία της Θράκης και σχετίζεται με την επέκταση και επικράτηση των Οθωμανών στην περιοχή (1360-1380). Ταυτίζεται με το Ιμαρέτ που σύμφωνα με τις πηγές έκτισε ο κατακτητής της πόλης Γαζή Εβρενός. Κατά τη διάρκεια της βουλγαρικής κατοχής στα τέλη του 19ου αι. το ανατολικό διαμέρισμά του μετατράπηκε σε παρεκκλήσιο τιμώμενο στο όνομα του Αγίου Βόριδος, όπως προκύπτει από εγχάρακτη επιγραφή με σλαβικούς χαρακτήρες, η οποία αποκαλύφθηκε στο τόξο του υπερθύρου της εισόδου του. Το ίδιο διαμέρισμα το 1924 προσαρτήθηκε σε συγκρότημα παγοποιείου, ενώ οι υπόλοιποι χώροι του αποδόθηκαν στην Υπηρεσία Ηλεκτροφωτισμού, έως και το 1973. Σήμερα στεγάζει το Εκκλησιαστικό Μουσείο της Μητροπόλεως Μαρωνείας και Κομοτηνής.

Πρόκειται για ένα οικοδόμημα με τρεις χώρους που διαμορφώνουν στην κάτοψη το σχήμα Τ (τύπου zaviye). Ο μεσαίος χώρος, τετράγωνος στην κάτοψη, αποτελεί το κέντρο του κτιρίου. Καλύπτεται με ημισφαιρικό θόλο με χαμηλό οκταγωνικό τύμπανο μέσω τεσσάρων λοφίων κατασκευασμένων με την τεχνική των πρισματικών τριγώνων. Είναι ανοιχτός στη βόρεια πλευρά με δυο πλατιές παραστάδες που στηρίζουν ψηλό ημικυκλικό τόξο που ορίζουν το άνοιγμα. Στο μέσον του νοτίου τοίχου του ανοίγεται ορθογώνια σε κάτοψη κόγχη που επιστέφεται με οξυκόρυφο τόξο διπλής καμπυλότητας. Δυο θύρες με πέτρινα θυρώματα και μεγάλα ανακουφιστικά τόξα πάνω από αυτές στα βόρεια άκρα του ανατολικού και δυτικού τοίχου του οδηγούν στους δυο πλευρικούς χώρους που φέρουν παρόμοια κάλυψη και είναι εξοπλισμένοι με τζάκια.

Το κτίριο είναι κτισμένο με τη βυζαντινή τεχνική της πλινθοπερίκλειστης τοιχοδομίας, που συνηθίζεται στα πρώιμα οθωμανικά κτίσματα. Στις γωνίες του παρατηρείται και χρήση λαξευμένων λίθων. Στην κορυφή του τόξου της νότιας πλευράς υπάρχει εντοιχισμένο μαρμάρινο γυναικείο κεφάλι ρωμαϊκών χρόνων. Οδοντωτό γείσο στέφει τις τοιχοποιίες.

Tο συγκρότημα του Ιμαρέτ και το παρακείμενο Εσκί τζαμί σηματοδοτούν τη νέα φάση στην οικιστική ανάπτυξη της πόλης. Οι νέοι κυρίαρχοι, εγκαταστάθηκαν έξω από την τειχισμένη πόλη, στην οποία παρέμειναν οι χριστιανοί, διαμορφώνοντας τις νέες παραμέτρους ανάπτυξής της.
Συντάκτης
Σταυρούλα Δαδάκη, αρχαιολόγος