Η μονή του Αγίου Νικολάου Τζώρας βρίσκεται στο όρος Δρίσκος στις νοτιοανατολικές παρυφές του λεκανοπεδίου των Ιωαννίνων και σε απόσταση 3 χιλιόμετρα από τον οικισμό Βασιλική. Η ταύτισή της με τη μονή του Αγίου Νικολαόυ του Όρους, η οποία αναφέρεται σε χρυσόβουλο του αυτοκράτορα Ανδρονίκου Β? Παλαιολόγου (1321) και με το οποίο παραχωρούνταν στη Μητρόπολη Ιωαννίνων, ανάγει την ίδρυση της μονής στα υστεροβυζαντινά χρόνια. Ωστόσο δεν υπάρχουν αρχαιολογικές μαρτυρίες που να τεκμηριώνουν ιστορικά ότι το μοναστήρι ιδρύθηκε στη βυζαντινή περίοδο.

Σύμφωνα με δυσανάγνωστη εγχάρακτη επιγραφή στη δυτική πλευρά του καθολικού, ο ναός κτίστηκε το έτος 1583 από τον ιερομόναχο Δανιήλ. Το 1663 το καθολικό ανακαινίστηκε και τοιχογραφήθηκε, σύμφωνα με την επιγραφή που υπάρχει στο εσωτερικό του ναού.

Το μοναστήρι συνδέεται με την ιστορική μάχη του Δρίσκου, κατα τους αγώνες για την απελευθέρωση των Ιωαννίνων από τους Τούρκους. Πολύ κοντά στο μοναστήρι, το 1912-13, σκοτώθηκε ο ποιητής και εθνικός αγωνιστής Λορέντζος Μαβίλης και τραυματίστηκε ο αρχηγός του σώματος των Γαριβαλδινών Αλέξανδρος Ρώμας.

Το συγκρότημα του μοναστηριού, κλεισμένο με ψηλό περίβολο, καταλαμβάνει επιφάνεια 1.200 τμ. και περιλαμβάνει το καθολικό στο κέντρο του συγκροτήματος, τα κελιά στο νοτιοδυτικό του άκρο και κτηριακά κατάλοιπα στα βόρεια και νότια, όπου στεγάζονταν πιθανώς κελιά και η τράπεζα του μοναστηριού.

Το καθολικό είναι μονόχωρο, καμαροσκέπαστο, με ημικυκλική κόγχη στην ανατολική πλευρά και επιμήκη νάρθηκα στη δυτική, που καλύπτεται επίσης με θόλο τετάρτου κυλίνδρου, εγκάρσια όμως τοποθετημένου σε σχέση με εκείνον του κυρίως ναού. Πίσω από τον ανατολικό τοίχο του ναού, υπάρχει κρύπτη, πιθανώς μεταγενέστερη, η οποία αποτελεί προέκταση του ναού και στον ανατολικό τοίχο της οποίας υπάρχει κόγχη. Το κτήριο των κελιών και συγχρόνως το διαβατικό, που βρίσκεται στο νοτιοδυτικό άκρο του συγκροτήματος, είναι ένα διώροφο λιθόκτιστο οικοδόμημα.

Το καθολικό είναι κατάγραφο με τοιχογραφίες του β? μισού του 17ου αιώνα που διατάσσονται σε ζώνες και ορίζονται από κόκκινες ταινίες. Ακολουθούν το τυπικό εικονογραφικό πρόγραμμα της εποχής, ωστόσο η τεχνοτροπία τους είναι επηρεασμένη από δυτικά στοιχεία και κάπως απομακρυσμένη από την παραδοσιακή αυστηρή τέχνη των αρχών του αιώνα. Συνδέονται με τις τοιχογραφίες μνημείων της Ηπείρου όπως του ναού του Αγίου Δημητρίου Γρεβενιτίου, του καθολικού της μονής Βουτσάς, και του καθολικού της μονής Σέλτσου.

Αξιόλογης τέχνης είναι και το βημόθυρο της Ωραίας Πύλης με την παράσταση του Ευαγγελισμού. Στο αριστερό φύλλο του παριστάνεται ο αρχάγγελος Γαβριήλ ολόσωμος, στραμμένος δεξιά ενώ η Θεοτόκος στο αριστερό κρατά αδράχτι.

Από τα κειμήλια της μονής ξεχωρίζει ένα αργυρό δισκοπότηρο, έργο του Ηπειρώτη αργυροχόου Αναστασίου Σουγδουρή που φέρει διάτρητη φυτική και γεωμετρική διακόσμηση.