ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΦΩΤΟΘΗΚΗ
 
 
© Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, © 26η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων
Άποψη ναού Αγίου Χαραλάμπους
Πρόκειται για ένα από τα σημαντικότερα βυζαντινά μνημεία της Καλαμάτας, που όμως έχει αλλοιωθεί από μεταγενέστερες επεμβάσεις. Ο αρχικός ναός είναι διώροφος, στοιχείο που συνηγορεί ότι ίσως εξ αρχής ήταν κοιμητηριακός. Ωστόσο το ισόγειο δεν πρέπει να χρησιμοποιούταν ως κρύπτη, εφόσον στις τρεις τουλάχιστον πλευρές, υπάρχουν μεγάλα τοξωτά ανοίγματα που έμεναν ανοιχτά. Ο ναός του ορόφου ήταν αρχικά σταυροειδής εγγεγραμμένος, ίσως απλός τετρακιόνιος, όπως υποδηλώνεται από την χρήση φουρνικών στην κάλυψη των ανατολικών γωνιακών του διαμερισμάτων. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει ο πλούσιος κεραμοπλαστικός διάκοσμος των εξωτερικών όψεων και η εκτεταμένη χρήση φιαλοστομίων στη στάθμη των γείσων, στοιχείο μοναδικό στην εκκλησιαστική αρχιτεκτονική της Καλαμάτας και εν γένει σπάνιο σε πελοποννησιακά μνημεία. Σύμφωνα με κάποιους ερευνητές ισόγειο και όροφος συνανήκουν και χρονολογούνται στον 12ο ή στον πρώιμο 13ο αιώνα, ενώ κάποιοι άλλοι διακρίνουν δύο βυζαντινές φάσεις. Ο ναός υπέστη μια εκτεταμένη καταστροφή κατά τη μεταβυζαντινή περίοδο και ακολούθησαν εκτεταμένες επεμβάσεις στο φέροντα οργανισμό του μνημείου κατά την περίοδο της Β΄ Ενετοκρατίας (1685-1715). Στα τέλη του 19ου αιώνα προστέθηκε στα δυτικά του βυζαντινού ναού ένα δυσανάλογα μεγάλο πρόσκτισμα, που σήμερα επέχει θέση κυρίως ναού ενώ ο αρχικός πυρήνας χρησιμοποιείται ως ιερό.