ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΦΩΤΟΘΗΚΗ
 
 
© Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, © Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας-Σπηλαιολογίας Βόρειας Ελλάδος
Άποψη από τις τοιχογραφίες του σπηλαίου των Αγίων Θεοδώρων
Βόρεια της Αλεξανδρούπολης, στο δρόμο προς την κοινότητα του Άβαντα, στην πλαγιά του Ζωναίου όρους, σχεδόν δίπλα στη σιδηροδρομική γραμμή Αλεξανδρουπόλhς ? Κομοτηνής υπάρχει μικρό σπήλαιο διαμορφωμένο σε ναΐδριο αφιερωμένο στους Αγίους Θεοδώρους.

Στο βραχώδη όγκο γύρω από το σπήλαιο, διανοίγονται και άλλα μικρότερα σπηλαιώδη ανοίγματα. Στο σπήλαιο οδηγεί διαμορφωμένο μονοπάτι και σύγχρονη κλίμακα. Σε ένα πρώτο επίπεδο διαμορφώνεται μικρός χώρος ως πρόναος. Σε ψηλότερο επίπεδο βρίσκεται ο κυρίως ναός και το κτιστό τέμπλο, διαστάσεων 8,60 Χ 4.25μ. και μεγ. ύψους 3.80μ. Oι τοίχοι, το τέμπλο και τα τοιχώματα του Ιερού Βήματος φέρουν πλούσια τοιχογράφηση δύο φάσεων: η πρώτη χρονολογείται στα τέλη του 11ου αι. και ανήκει στη λεγόμενη μοναστική τεχνοτροπία, η δεύτερη στην καμπή του 12ου προς τον 13ο αι. και διακρίνεται από τα χαρακτηριστικά της λεγόμενης μεταβατικής εποχής. Η τέχνη τους αντανακλά τη μεγάλη παράδοση αγιογραφιών της Κωνσταντινούπολης, ενώ η τοιχογράφηση της επιφάνειας του βράχου παραπέμπει στις σπηλαιώδεις εκκλησίες της Καππαδοκίας.

Η απεικόνιση θεμάτων από τον κύκλο της Θεοτόκου κυριαρχεί στο εικονογραφικό πρόγραμμα, ενισχύοντας την άποψη ότι ο ναός ήταν αφιερωμένος αρχικά στην Παναγία. Κυριότερες παραστάσεις είναι η Κοίμηση της Θεοτόκου, ο εναγκαλισμός της Θεοτόκου και της Ελισάβετ, η Παναγία Δεόμενη κ.α.

Άλλες σημαντικές παραστάσεις είναι ο Αρχάγγελος, οι Απόστολοι Πέτρος και Παύλος, ο Άγιος Προκόπιος κ.ά.
Συντάκτης
Ά. Παντή