ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΦΩΤΟΘΗΚΗ
 
 
© Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, © ΙΣΤ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων
Κάτοψη του φρουριακού συγκροτήματος Βρασνών
Το 1992 και το 1993 ανασκάφηκε τμήμα ενός εντυπωσιακού συγκροτήματος, με οχυρωματικό χαρακτήρα. Υψώνεται σε έξαρμα εδάφους στη θέση Τρυπημένη Πέτρα. Πρόκειται για ένα φρουριακό οικοδόμημα πεντάπλευρου σχήματος, συνολικής έκτασης περίπου 4.000τ.μ., σε περίοπτη θέση, από όπου μπορεί να ελέγχει όλη την περιοχή μέχρι τη θάλασσα και φυσικά το δρόμο.Ο εξωτερικός τοίχος του φρουρίου, κτισμένος μέχρι ενός ορισμένου ύψους με ασβεστολιθικούς δόμους, συνεχιζόταν με ωμοπλίνθους και στεγαζόταν με λακωνικά κεραμίδια με επάλειψη κόκκινου χρώματος (μίλτου). Σημαντικός αριθμός στρωτήρων αλλά και καλυπτήρων έφεραν σφραγίσματα, οι επιγραφές των οποίων αποδεικνύουν το δημόσιο χαρακτήρα του οικοδομήματος. Το συγκρότημα διαμορφώνεται με τρεις ορθογώνιους πύργους στις πλευρές από όπου ήταν πιο ευπρόσβλητο, δηλαδή στα βόρεια, ανατολικά και βορειοανατολικά. Η είσοδός του βρισκόταν στη δυτική πλευρά, η οποία είχε μικρότερες κλίσεις και ήταν προσιτή στα τροχοφόρα. Ο εξωτερικός τοίχος της πλευράς αυτής είναι μεγαλύτερου πάχους από τους υπόλοιπους και ενισχύεται εσωτερικά με αντηρίδες. Το φρούριο από τη νότια πλευρά του προστατευόταν με τάφρο, η οποία διατηρείται μέχρι σήμερα.Το συγκρότημα αναπτύσσεται γύρω από μια μεγάλη εσωτερική, τραπεζιόσχημη αυλή, γύρω από την οποία ανοίγονταν διάφοροι χώροι. Στη νότια πλευρά διατάσσονται τρεις επιμήκεις, διώροφοι χώροι, όπως προκύπτει από τα κτιστά κλιμακοστάσια ανάμεσά τους. Ο αριθμός και η διάταξη των βόρειων χώρων δεν έγιναν γνωστά, εντοπίστηκαν πάντως αρκετά πιθάρια, έτσι ώστε να θεωρείται πιθανό, και από τον ευνοϊκό προσανατολισμό, ότι στα δωμάτια αυτά φυλάσσονταν τα σιτηρά και τα υπόλοιπα υγρά προϊόντα. Συνολικά αποκαλύφθηκαν τα όρια μόνον επτά χώρων και ανασκάφτηκε σε βάθος μόνο ένας, στην εσωτερική βορειοανατολική γωνία, η χρήση του οποίου προσδιορίστηκε ως ελαιοτριβείου. Στο νοτιοδυτικό, επίσης, δωμάτιο του συγκροτήματος βρέθηκαν δύο λίθινοι μύλοι για άλεσμα καρπών, ίσως σιτηρών.Το φρούριο των Βρασνών δεν είχε ούτε περιοδική κατοίκηση, αλλά ούτε και αποκλειστικό στόχο την εγκατάσταση μιας φρουράς μόνο. Ο ικανός αριθμός αποθηκευτικών αγγείων, η άφθονη κεραμική καθημερινής χρήσης για προετοιμασία, μαγείρεμα και σερβίρισμα φαγητού και η ύπαρξη ελαιοτριβείου και επεξεργασίας δημητριακών, δηλώνουν μονιμότερη εγκατάσταση και πιο σύνθετο χαρακτήρα χρήσης. Η στρατηγική του θέση, το μέγεθός του, η μνημειώδης κατασκευή του, αλλά και το γεγονός της ύπαρξης σφραγισμάτων στην κεράμωσή του, που αποδεικνύουν τον επίσημο χαρακτήρα του, μας αποκλείουν την ταύτισή του με ένα απλό αγροτόσπιτο. Ο αξιοσημείωτα μεγάλος αριθμός μολύβδινων βαρών σε σχέση με τη μικρή έκταση που ανασκάφτηκε, μαρτυρεί ίσως και κάποιες άλλες δραστηριότητες που αναπτύσσονταν σε αυτό. Έχοντας πάντα επάρκεια αγαθών για ώρες κινδύνου, φαίνεται πως δεν αποτελούσε μόνον ένα προπύργιο άμυνας σε περίπτωση πολέμου, αλλά σε περιόδους ειρήνης λειτουργούσε ως σταθμός παραγωγής και εμπορίας προϊόντων της περιοχής.