ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΦΩΤΟΘΗΚΗ
 
 
© ΕΦΟΡΕΙΑ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΔΥΤΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ
Κυκλικός Πύργος Μεγάλου Βαθυχωρίου
Η περιοχή των Βαθυχωρίων οριοθετείται βόρεια και βορειοανατολικά από το όρος Πατέρας, δυτικά από τον όρμο της Ψάθας στον Κορινθιακό Κόλπο και νότια από μικρούς ορεινούς όγκους που την διαχωρίζουν από την πεδιάδα των Μεγάρων. Η πευκόφυτη αυτή ορεινή έκταση περιλαμβάνει δύο μικρές κοιλάδες, το Μεγάλο Βαθυχώρι (Δυτικά) και το Μικρό Βαθυχώρι (Ανατολικά) γύρω από τις οποίες εντοπίζονται ίχνη εγκαταστάσεων αγροτικού και οικιστικού χαρακτήρα. Κύριο χαρακτηριστικό της περιοχής είναι οι Πύργοι των Βαθυχωρίων που, όπως συνάγεται από τις δεξαμενές, τα κατάλοιπα περιβόλων και κτισμάτων γύρω από αυτούς, σε περίοδο ειρήνης λειτουργούσαν ως αγροτικές εγκαταστάσεις ?αγρεπαύλεις. Παράλληλα, οι πύργοι, ευρισκόμενοι σε βασικές οδικές αρτηρίες που ένωναν την Πελοπόννησο με τη Βοιωτία, εντάσσονται στο ευρύτερο αμυντικό σύστημα της Μεγαρίδας του 4ου αι. π.Χ. και δεν μπορεί παρά να αποτελούσαν κύριους χώρους καταφυγής σε περιόδους πολέμου, αποκτώντας και στρατιωτικό χαρακτήρα.

Εμβληματικά μνημεία της περιοχής των Βαθυχωρίων και τοπόσημα της περιοχής, λόγω της εξαιρετικής κατάστασης διατήρησής τους, αποτελούν δύο αρχαίοι πύργοι, οι επονομαζόμενοι ως Κυκλικός και Τετράγωνος.

Ο Κυκλικός πύργος βρίσκεται στις βόρειες παρυφές του Μεγάλου Βαθυχωρίου και αποτελεί ένα από τα καλύτερα σωζόμενα μνημεία της αρχαιότητας. Έχει διάμετρο 6,2μ., ύψος 12,5μ. και τοιχοδομία τραπεζιόσχημη-ισόδομη που διατηρείται σε πολύ καλή κατάσταση και στους 23 δόμους της.

Το εντυπωσιακό αυτό μνημείο είχε τέσσερις ορόφους, όπως διαπιστώνεται από τρεις σειρές δοκοθηκών που διακρίνονται στο εσωτερικό για τη στήριξη ισάριθμων πατωμάτων. Στον υψηλότερο όροφο είχαν ανοιχθεί έξι ισομεγέθη παράθυρα πάνω από τα οποία υπήρχε ενδεχομένως επικλινής στέγη που θα επέτρεπε την συγκέντρωση και απορροή του νερού της βροχής μέσω της υδρορροής που διατηρείται στην ανατολική πλευρά, στο ύψος του πατώματος του τέταρτου ορόφου. Η είσοδός του στο νότιο τμήμα φέρει στις πλευρές εγκοπές για την στήριξη και το αμπάρωμα της θύρας.

Οι τοξοθυρίδες, που διακρίνονται καλύτερα από το εσωτερικό, και τα παράθυρα για μικρούς καταπέλτες, εντάσσουν τον πύργο στην κατηγορία των στρατιωτικών. Η χρήση του, ωστόσο, για περιφρούρηση της αγροτικής περιοχής σε περιόδους ειρήνης είναι μάλλον βέβαιη. Οριοθετείται από περίβολο, η τοιχοδομία του οποίου διατηρείται καλύτερα στη νότια πλευρά. Το ερυθρωπό κονίαμα που διατηρείται στους δόμους του μαρτυρεί τη χρήση του έως την περίοδο της Φραγκοκρατίας και της Τουρκοκρατίας.

Ο Τετράγωνος πύργος, πλευράς 5,5μ. και ύψους 10μ., βρίσκεται σε απόσταση περίπου 1χλμ. νοτιοανατολικά του κυκλικού, επί της αγροτικής οδού προς Μικρό Βαθυχώρι. Είναι κτισμένος από ερυθρό ντόπιο κροκαλοπαγή ασβεστόλιθο με ισόδομο σύστημα τοιχοποιίας. Είχε τρεις ορόφος, όπως τεκμαίρεται από τις δύο σειρές δοκοθηκών που εντοπίζονται στην ανατολική και δυτική εσωτερική πλευρά. Διατηρεί, και αυτός, τοξοθυρίδες, παράθυρα, υδρορροή στη νότια πλευρά και είσοδο στην ανατολική πλευρά, ενώ περιμετρικά έχουν εντοπισθεί ίχνη περιβόλου και μικρής εγκατάστασης.
Συντάκτης
Πολυτίμη Βαλτά, αρχαιολόγος