Το σπήλαιο του Ζα βρίσκεται στη δυτική πλαγιά του ομώνυμου όρους της νήσου Νάξου, σε απόλυτο υψόμετρο 628 μ. Η είσοδός του έχει πλάτος 10μ. και ύψος 2,5μ. Το μήκος του υπολογίζεται σε 115 μ. και η έκταση που καταλαμβάνει είναι 4.100 τ.μ. Διατηρεί λιθωματικό διάκοσμο, ενώ σε μικρό θάλαμο κοντά στην είσοδο υπάρχει το ναΰδριο της Ζωοδόχου Πηγής, κτισμένο από την εποχή της Τουρκοκρατίας.



Οι ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν από την Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας-Σπηλαιολογίας υπό τη διεύθυνση του Κ. Ζάχου, απέδειξαν τη μακραίωνη ανθρώπινη παρουσία, η οποία εμφανίζεται κατά την Τελική Νεολιθική (5η-4η χιλιετία π.Χ.) και την Πρωτοκυκλαδική (3η χιλιετία π.Χ.) περίοδο και συνεχίζεται σποραδικά κατά τους Ιστορικούς χρόνους, από την Αρχαϊκή (7ος αιώνας π.Χ.) έως και τη Ρωμαϊκή εποχή (2αι. π.Χ.-3αι. μ.Χ.).



Η οικονομία των κατοίκων του σπηλαίου βασιζόταν στη γεωργία σιτηρών (κριθάρι) και οσπρίων (φακή, φασόλια) και την κτηνοτροφία (αιγοπρόβατα). Βρέθηκαν εργαλεία από οψιανό (ηφαιστειακό υλικό που προέρχεται από τη Μήλο) και πυριτόλιθο, όπως και άφθονη κεραμική. Ιδιαίτερη σημασία για την πρώιμη μεταλλουργία στο Αιγαίο έχει η ανεύρεση εργαλείων από χαλκό, ενώ ένα έλασμα χρυσού αποτελεί μία από τις παλαιότερες μαρτυρίες της χρήσης του πολύτιμου αυτού μετάλλου στις Κυκλάδες, επιβεβαιώνοντας τη συμμετοχή των νεολιθικών κατοίκων των Κυκλάδων σε εκτεταμένα δίκτυα πολιτισμικών ανταλλαγών.



Το σπήλαιο δεν είναι τουριστικώς αξιοποιημένο.