ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
 
 
Η Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου (Κάτω Μονή) βρίσκεται νότια της Δίβρης (νυν Λάμπεια) Δήμου Αρχαίας Ολυμπίας και είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου πανηγυρίζοντας στις 23 Αυγούστου.

Το καθολικό, κατασκευασμένο με αδρά λαξευμένους ασβεστόλιθους, χωροθετείται στη βόρεια πλευρά της μονής, της οποίας οι πτέρυγες περικλείουν μία μικρή αυλή. Πρόκειται για μονόχωρη αίθουσα με ημικυλινδρικό θόλο, χωρίς νάρθηκα και με την είσοδο διευθετημένη στη νότια πλευρά του.

Ο ναός, που διαθέτει αξιόλογο ξυλόγλυπτο τέμπλο με επιγραφή να το χρονολογεί στον 18ο αιώνα, είναι κατάγραφος με τοιχογραφίες του 1746. Ο διάκοσμος, που διατάσσεται στις εσωτερικές επιφάνειες κατά πέντε ζώνες, απεικονίζει ολόσωμους αγίους, ασκητές και μοναχούς, αγίους σε στηθάρια, τον Ακάθιστο Ύμνο, σκηνές από τον χριστολογικό κύκλο, τη Δευτέρα Παρουσία, προφήτες σε στηθάρια και ολόσωμους, ενώ η καμάρα κοσμείται με τον Παντοκράτορα δορυφορούμενο από τη Θεοτόκο, τον Ιωάννη τον Πρόδρομο, τάγματα αγγέλων και τους τέσσερις ευαγγελιστές.

Οι ζώνες του κυρίως ναού συνεχίζονται και στο ιερό, όπου παρεμβάλλονται δύο σκηνές θαυμάτων και η Ύψωση του Τιμίου Σταυρού, ιεράρχες και διάκονοι, ενώ στην αψίδα ανάμεσα στους ιεράρχες και την Πλατυτέρα απεικονίζεται η Θεία Λειτουργία και η Κοινωνία των Αποστόλων.

Ο ναός διασώζει τη γραπτή κτιτορική επιγραφή της ιστόρησής του στο τύμπανο του τόξου της εισόδου, η οποία μας πληροφορεί ότι κτίτορας του καθολικού είναι ο πατήρ Χρύσανθος ιερομόναχος Μαρκούρης με τους πατέρες της μονής, η ανέγερση του έγινε το 1746-1747 επί Επισκόπου Ωλένης Συμεών, ο δε ζωγράφος είναι ο Αντώνιος από τα Νεζαρά Καλαβρύτων. Αξιοσημείωτο είναι ότι παράσταση με τους κτίτορες να δέονται προσφέροντας στη Θεοτόκο τη μονή βρίσκεται δυτικά της εισόδου του καθολικού.
Συντάκτης
Αθανασία Ράλλη, αρχαιολόγος