Στο στενό λαιμό της χερσονήσου της Αγίας Τριάδας Μεγάρων, στον όρμο του υδροβιότοπου του Βουρκαρίου, βρίσκεται το τείχος της Αγίας Τριάδας, μοναδικό δείγμα διατειχίσματος των χρόνων της Ελληνικής Επανάστασης στην περιοχή της Αττικής.
Το παλαιότερο τμήμα του κατασκευάσθηκε με μορφή μανδρότοιχου από Μεγαρείς, το 1818, με άδεια του Δερβέν-Αγά, Τούρκου διοικητή των χερσαίων διαβάσεων της περιοχής, ενώ κατά την Επανάσταση του 1821 συμπληρώθηκε, διαρθρώθηκε σύμφωνα με τους κανόνες της τότε οχυρωματικής τεχνικής και απέκτησε τη σημερινή οχυρή μορφή του.
Το τείχος διασχίζει το λαιμό της χερσονήσου από βορρά προς νότο, απολήγοντας και στα δύο άκρα του πολύ κοντά στη θάλασσα. Έχει μήκος 320 μ., πλάτος 1,50μ. και ύψος που κυμαίνεται ανάλογα με το φυσικό ανάγλυφο του εδάφους από 3,90μ. έως 4,10μ.. Είναι κατασκευασμένο από ασβεστόλιθους ακανόνιστου σχήματος και διαφορετικού μεγέθους, με ασβεστοκονίαμα ως συνδετικό υλικό. Στο πάχος του διαμορφώνεται χαμηλός και στενός περίδρομος, που αναπτύσσεται σε όλο το μήκος της εσωτερικής του πλευράς. Επτά προμαχώνες ημικυκλικού σχήματος, σε απόσταση ανά 20 μ. περίπου, διασφάλιζαν τον έλεγχο των ενδιάμεσων τμημάτων, με πλαγιοβολή από τις τυφεκιοθυρίδες των προμαχώνων. Τυφεκιοθυρίδες διανοίγονται σε δύο σειρές καθ? όλο το μήκος του διατειχίσματος, στο επίπεδο του εδάφους και του περιδρόμου.
Στο νότιο τμήμα του κεντρικού προμαχώνα διαμορφώνεται πυργόσχημη πύλη, που προς το βορειοανατολικό τμήμα του τείχους απολήγει σε τεταρτοκύκλιο. Η πύλη προστατευόταν από καταχύστρα στο άνω τμήμα και τυφεκιοθυρίδες στον κάθετο τοίχο. Το τόξο της διαμορφώνεται με δύο επάλληλες σειρές λίθινων θολιτών και παρεμβαλλόμενη στρώση πλίνθων, που συνιστά το μοναδικό διακοσμητικό στοιχείο του διατειχίσματος.
Το 2006 εκτελέσθηκαν από την 1η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων στερεωτικές εργασίες, σε τμήματα του τείχους που είχαν μερικώς καταρρεύσει, ενώ το 2009 υλοποιήθηκε, με δαπάνη του Δήμου Μεγάρων, ο ηλεκτροφωτισμός του διατειχίσματος, συμβάλλοντας στην ανάδειξη του μνημείου.
|