Στη βόρεια πλευρά της Καστοριάς, σε ένα ύψωμα επάνω από τη διατηρητέα συνοικία του Απόζαρι βρίσκεται ο ναός των αγίων Αναργύρων, κατάγραφος με εξαιρετικές τοιχογραφίες, έργο σπουδαίων ζωγράφων. Είναι τρίκλιτη βασιλική με νάρθηκα και με αρχική κάλυψη από τρεις καμάρες. Η τοιχοποιία του μνημείου είναι η τυπική των ναών της Καστοριάς, με ισόδομο πλινθοπερίκλειστο σύστημα, κεραμοπλαστικά ''γράμματα'' στους κατακόρυφους αρμούς και πλίνθινα διακοσμητικά και συμβολικά μοτίβα, όπως οι ήλιοι, τα δένδρα και οι ρόμβοι. Για την ίδρυση του ναού δεν έχουμε ακριβή στοιχεία, όμως από τις κτητορικές επιγραφές της ανακαίνισής του πληροφορούμαστε, ότι προϋπήρχε και ότι είχε αρχίσει να καταστρέφεται στις τελευταίες δεκαετίες του 12ου αιώνα. Από τα αρχιτεκτονικά γνωρίσματα και τα στοιχεία της πρώτης τοιχογράφησης προτείνεται ως εποχή ανέγερσής του το δεύτερο μισό του 10ου αιώνα ή το πρώτο μισό του 11ου αιώνα. Γύρω στο 1000 χρονολογούνται οι ελάχιστες τοιχογραφίες του πρώτου στρώματος του νάρθηκα, που διακρίνονται για τα αρχαϊκά γνωρίσματά τους, το περιορισμένο χρωματολόγιο και την απουσία όγκου. Στην εποχή ίδρυσης του ναού ανάγεται και ο γλυπτός διάκοσμός του, που εντοπίζεται στις θύρες, στα παράθυρα και στα τμήματα του μαρμάρινου τέμπλου.

Γύρω στο 1170-1180 ο ναός ανακαινίσθηκε από το ζεύγος της τοπικής αριστοκρατίας, Θεόδωρο Λημνιώτη και Άννα Ραδηνή, και κοσμήθηκε με νέα τοιχογράφηση. Πληροφορίες γι' αυτή τη φάση αντλούμε από τα κείμενα δέκα επιγραφών, που αναφέρονται στην οικογένεια των κτητόρων, οι οποίοι αφιέρωσαν το ναό στους αγίους Αναργύρους, Κοσμά και Δαμιανό, με την επίκληση για την προσωπική τους υγεία. Η λατρεία των δύο ιαματικών αγίων πιστοποιείται και από τις παραστάσεις του βίου και των θαυμάτων τους στο νότιο κλίτος. Το βόρειο κλίτος είναι αφιερωμένο στη λατρεία του αγίου Γεωργίου, όπως μαρτυρείται από επιγραφή και από τις παραστάσεις του μαρτυρίου του. Ιδιαίτερη θέση στη λατρεία ανάμεσα στους αγίους του ναού, φαίνεται πως είχε και η Θεοτόκος, εφ' όσον η οικογένεια του κτήτορα απεικονίζεται στο βόρειο κλίτος δεόμενη και προσφέροντας ομοίωμα του ναού στην Παναγία Βρεφοκρατούσα. Από αυτή την κτητορική παράσταση γίνεται φανερή η υψηλή κοινωνική θέση των κτητόρων, μάλιστα, ειδικά η Άννα Ραδηνή συνδέεται με την ομώνυμη αριστοκρατική οικογένεια της Κωνσταντινούπολης. Τόσο αυτή η παράσταση, όσο και μια άλλη στο νότιο κλίτος οδηγούν στην υπόθεση ότι το ζεύγος των κτητόρων έγιναν μοναχοί. Είναι πιθανό ο Θεόδωρος Λημνιώτης να ταυτίζεται με το μοναχό Θεόφιλο Λημνιώτη, που απεικονίζεται στο νότιο κλίτος προσφέροντας ομοίωμα του ναού στο Χριστό. Μεταγενέστερα χαράγματα, που αναφέρονται σε κοιμήσεις μοναχών, ενισχύουν την άποψη ότι ο ναός ήταν μοναστηριακός.

Τοιχογραφίες υψηλής ποιότητας, αντιπροσωπευτικές της λεγόμενης ''κομνήνειας δυναμικής τεχνοτροπίας'', κοσμούν το μνημείο. Το εικονογραφικό πρόγραμμα είναι πλούσιο, με σκηνές από το Δωδεκάορτο και τα Πάθη του Χριστού στο κεντρικό κλίτος, λειτουργικές στο ιερό βήμα, βίους και μαρτύρια αγίων στα πλαϊνά κλίτη, και τις προαναφερθείσες κτητορικές παραστάσεις. Δραματική ένταση αποπνέει η σκηνή του Επιτάφιου Θρήνου, ενώ εντυπωσιακές είναι οι ψηλές και έντονα κινημένες μορφές, τυλιγμένες στις πλούσιες πτυχές των ιματίων τους ή στα βαρειά πολύτιμα ενδύματά τους. Στον κυρίως ναό και στο βήμα διακρίνονται δύο ζωγραφικά χέρια, η τεχνοτροπία των οποίων παραπέμπει στο ναό του Αγίου Γεωργίου στο Κουρμπίνοβο. Στο νάρθηκα αναγνωρίζεται τρίτος ζωγράφος και η νέα ''μνημειακή τάση'' στην υστεροκομνήνεια ζωγραφική.