ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
Ο ΧΩΡΟΣ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
 
 
Στο χώρο της αγοράς της αρχαίας Μαντινείας, σε μικρή απόσταση ανατολικά της νότιας παρόδου του θεάτρου, σώζονται τα θεμέλια αρχαίου ναού, που έχει ταυτισθεί με το ναό της Ήρας. Η ταύτιση αυτή βασίσθηκε στη λακωνική μαρτυρία του Παυσανία (8, 9, 3), ότι ο ναός βρισκόταν πλησίον του θεάτρου, μέσα στην αγορά, κέντρο της δημόσιας ζωής της Μαντινείας, που ήταν πλούσια διακοσμημένη με ναούς, ιερά, ηρώα και έργα τέχνης, τα οποία εντυπωσίασαν τον περιηγητή. Οι παλαιές ανασκαφές του χώρου δεν κατόρθωσαν να διαφωτίσουν επαρκώς τον κάτοχο θεό του συγκεκριμένου ναού, ωστόσο, η παλαιά υπόθεση για ταύτισή του με το Ηραίο της Μαντινείας παραμένει ελκυστική, έως ότου η αρχαιολογική σκαπάνη διαφωτίσει περισσότερο τη λατρευόμενη εκεί θεότητα. Παρ' όλα αυτά, το μνημείο είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την ιστορική εξέλιξη του χώρου της αγοράς, αφού φαίνεται ότι, παρά τις νεότερες επεμβάσεις που έχει ενδεχομένως δεχθεί, η πρώτη φάση οικοδόμησής του ανάγεται σε περίοδο παλαιότερη της επανίδρυσης της πόλης κατά τον 4ο αι. π.X.

Πρόκειται για ναό απλής αρχιτεκτονικής μορφής, με διαστάσεις 16,2 x 9 μ. Ανήκει στον τύπο του δίστυλου πρόστυλου εν παραστάσι, με δύο δηλαδή κίονες μεταξύ των παραστάδων της πρόσοψης, που βρισκόταν στην ανατολική στενή πλευρά. Το οικοδόμημα δεν διέθετε οπισθόδομο, γεγονός που συνηγορεί υπέρ της παλαιότητας της χρονολόγησής του. Σύμφωνα με την περιγραφή του Παυσανία, το Hραίο στην αγορά της Μαντινείας στέγαζε το λατρευτικό άγαλμα της θεάς, η οποία παριστανόταν καθιστή σε θρόνο και περιβαλλόταν από την κόρη της, Ήβη, και την Αθηνά. Ως δημιουργό του συντάγματος αυτού, ο περιηγητής μνημονεύει το σημαντικότερο γλύπτη του 4ου αι. π.Χ., τον Πραξιτέλη. Η διάδοση της λατρείας της Ήρας στην Αρκαδία παραμένει περιορισμένη και εντοπίζεται σε περιοχές κοντά στα δυτικά και ανατολικά όρια της αρκαδικής γης, όπου οι επιρροές και επιδράσεις από τα μεγάλα κέντρα λατρείας της θεάς στην Ολυμπία και στην Αργολίδα ήταν στενότερες. Ειδικότερα, η παρουσία της Ήβης, που μαρτυρείται σε όλη την Αρκαδία μόνο στην περίπτωση του Ηραίου της Μαντινείας, φέρνει στο νου το Άργος, όπου μητέρα και κόρη τιμώνται δίπλα-δίπλα. Η εμφάνιση της Αθηνάς στο σύνταγμα του Πραξιτέλη υπομνηματίζει τη στενή σχέση της θεάς με την αρκαδική γη.

Ο ναός ανασκάφηκε το 19ο αιώνα από τους Γάλλους, οι οποίοι και πρότειναν την ταύτισή του με το ναό της Ήρας.
Συντάκτης
Άννα- Βασιλική Καραπαναγιώτου, αρχαιολόγος
 
 
 
Μυθολογικά / Ιστορικά Πρόσωπα
Πραξιτέλης (4ος αι. π.Χ.)