Ιδιαίτερα εντυπωσιακός από αρχιτεκτονική άποψη είναι ο πυραμιδοειδής τάφος Α΄, που ανήκει στο νεκροταφείο τύμβων της Κραννώνας, στα δυτικά της αρχαίας πόλης. Βρέθηκε τελείως συλημένος και από τα ελάχιστα ευρήματα, που αποκαλύφθηκαν στο εσωτερικό του, δεν είναι δυνατό να χρονολογηθεί με ακρίβεια, αλλά από τα επιμέρους μορφολογικά του χαρακτηριστικά τοποθετείται στις αρχές του 4ου αι. π.Χ.
Είναι κτισμένος κατά το ισόδομο σύστημα τοιχοποιίας από λαξευτούς πωρόλιθους. Ο ταφικός θάλαμος είναι τετράγωνος, με πλάτος 3,15 μ. και μήκος 3,17 μ. και η πρόσβαση σε αυτόν γινόταν μέσω του στομίου, μήκους 1,18 μ. και πλάτους 1,37 μ. Λείψανα κτιστού δρόμου δεν έχουν βρεθεί. Η θύρα του τάφου, πλάτους 1,03 μ., βρέθηκε φραγμένη με σωρό λίθων, που αποτελούσαν προφανώς το τοιχάριο που την έφραζε αρχικά και διαλύθηκε από τους αρχαιοκάπηλους, που έφθασαν στο εσωτερικό του. Το δάπεδο του θαλάμου, 0,16 μ. χαμηλότερα από το κατώφλι της θύρας, είναι στρωμένο με μεγάλες πλάκες πωρόλιθου, ενώ το στόμιό του είναι 0,22 μ. ψηλότερα από το κατώφλι. Η στέγαση του θαλάμου γίνεται με διπλή σύγκλιση των τεσσάρων πλευρών του από ύψος 1,31 μ., όσο είναι δηλαδή το ύψος της βάσης του. Δημιουργείται έτσι μια κόλουρος πυραμίδα και πάνω από αυτή μια δεύτερη, οξύτερη. Στη βάση της δεύτερης πυραμίδας υπάρχει στενή εξέχουσα ταινία που λειτουργεί ως διάζωμα. Το ανώτερο μέρος του τάφου είναι κατεστραμμένο και έτσι δε σώζεται η ιδιόμορφη αυτή στέγη, βρέθηκε, όμως, ο κορυφαίος λίθος, διαστάσεων 0,28 x 0,33 x 0,18 μ., που συγκρατούσε τη στέγη. Ο τάφος σώζεται σε ύψος 3,23 μ., αλλά υπολογίζεται ότι αρχικά θα έφθανε στα 4,20 μ., ίσως και περισσότερο. Στην επίχωση του θαλάμου βρέθηκαν αγγεία, μελανόμορφου και ερυθρόμορφου ρυθμού, που χρονολογούνται στον 5ο και στον 4ο αι. π.Χ.
|