Το κτήριο κτίσθηκε και χρησιμοποιήθηκε ως τάφος επιφανούς Ρωμαίου αξιωματούχου (procurator), ο οποίος εικονίσθηκε στο μετάλλιο του αετώματος. ΄Ισως οι αρμοδιότητες του περιελάμβαναν την επίβλεψη των ρωμαϊκών λατομίων βορείως της Καρύστου. Οι αρχικές έρευνες (ανασκαφή στα 1908) είχαν χαρακτηρίσει το κτήριο ως ναό κάποιας θεότητας (Απόλλωνα, Αρτέμιδος ή Ηφαίστου).
Πρόκειται για ένα περίστυλο, σχεδόν τετράγωνο, ναόσχημο κτίσμα κατασκευασμένο από μάρμαρο (λευκό, πεντελικό και φαιόλευκο καρυστινό cipollino) εξαιρετικής ποιότητας. Οι εξωτερικές διαστάσεις του είναι 13,20 μ. χ 12,30 μ. Περιστοιχιζόταν από 7 x 6 ιωνικούς κίονες. Εδράζεται σε πεντάβαθμη κλίμακα, η οποία σώζεται μερικώς. Περιλαμβάνει σηκό, ο οποίος, όπως και όλο το μαυσωλείο έχει είσοδο στα Ν, με θέα προς το λιμάνι. Μια βαθμίδα περιτρέχει τον σηκό. Πάνω σ' αυτή θα είχαν τοποθετηθεί οι σαρκοφάγοι. Το αέτωμα του κτηρίου διακοσμούνταν με προτομή του νεκρού μαζί με άλογο, σε κυκλικό μετάλλιο (ιmago clipeata). Χρονολογείται στην ανδριάνεια - αντωνίνεια περίοδο (μέσα 2ου αιώνα μ.Χ.)
Το ρωμαϊκό αυτό μαυσωλείο ανασκάφηκε στα 1908 από τον Γ. Παπαβασιλείου και στα 1962 (ΦΕΚ 64/Δ΄/ 28.5.1962) ο χώρος απαλλοτριώθηκε υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου.
|