ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
 
 
Είσοδος του σπηλαίου
Το σπήλαιο Ασφένδου βρίσκεται νοτιοανατολικά του οικισμού Ασφένδου Σφακίων, στη θέση Σκορδολάκια, Ν. Χανίων. Πρόκειται για μικρό σπήλαιο με διαστάσεις 8,50 μ. μήκος, 3,50 μ. πλάτος και μέγιστο ύψος 2,50 μ. Στο σταλαγμιτικό δάπεδο του υπάρχουν εγχάρακτες παραστάσεις, οι οποίες καταλαμβάνουν μικρό χώρο διαστάσεων 1,16 μ. x 0,63 μ., σε σημείο όπου η οροφή του σπηλαίου απέχει μόλις 0,50-0,60 μ.

Οι βραχογραφίες βάσει της θεματολογίας τους χωρίζονται σε δύο ομάδες: α) βραχογραφίες με εικονιστικά θέματα και β) βραχογραφίες με αφηρημένα σύμβολα. Τα εικονιστικά θέματα αποτελούνται από χαράγματα ζώων - θηραμάτων, παράσταση τόξου με βέλος, δέντρο, πλοίο, καμάκι, χιαστί ακόντια ή κουπιά. Τα αφηρημένα σύμβολα αποτελούνται από γραμμικά (κυκλικό σύμβολο με διασταύρωση τριών διαγωνίων, σύμβολο που μοιάζει με το γράμμα Μ), τεκτονικά σύμβολα και πολλές κοιλότητες (797 στο σύνολο), ορισμένες από τις οποίες είναι μεμονωμένες, ενώ άλλες σχηματίζουν ομάδες.

Η επάλληλη επικάλυψη και η ποικιλία των βραχογραφιών μαρτυρεί μακρά χρήση του σπηλαίου και έχει προκαλέσει διαφωνίες μεταξύ των μελετητών σχετικά με τη χρονολόγησή τους. Οι Χ. Παπουτσάκης και Α. Ζώης θεωρούν ότι χρονολογούνται στη Μεσολιθική περίοδο (11.000-9.000 έτη πριν από σήμερα). Ο Α. Ζώης μάλιστα διερωτάται αν ορισμένες από αυτές ανήκουν στην Ανώτερη Παλαιολιθική περίοδο (40.000-11.000 έτη πριν από σήμερα). Ο P. Faure δίνει μία χρονολόγηση αρκετά νεότερη (γύρω στο 2.000 ή 2.000-1600 π.Χ.), ενώ ο S. Hood πιστεύει ότι έγιναν κατά τη διάρκεια των Πρωτογεωμετρικών χρόνων (1.050-900 π.Χ.). Τέλος, οι B. Rutkowski και K. Nowicki αμφισβητούν τον αρχαιολογικό τους χαρακτήρα.

Σωστική ανασκαφική έρευνα που διεξήχθη από την Αρχαιολογική Υπηρεσία στην είσοδο του σπηλαίου υπό τη διεύθυνση του Ι. Τζεδάκι έφερε στο φως κεραμική διαφόρων περιόδων, με προεξάρχουσα την κεραμική Πρωτομινωικής Ι και ΙΙ περιόδου (3.000-2.300 π.Χ).
Συντάκτης
Ηλίας Λιακόπουλος, Αρχαιολόγος