Το δυτικό λιμάνι της Κορίνθου βρίσκεται σε απόσταση δώδεκα σταδίων βορείως της πόλης, στις ακτές του Κορινθιακού Κόλπου. Αρχικά επρόκειτο για βάλτο, ο οποίος διαμορφώθηκε καταλλήλως κατά τους αρχαϊκούς χρόνους (7ος – 6ος αι. π.Χ.), χάρη σε εκτεταμένες εκσκαφές και εκβαθύνσεις, αλλά και με την ενίσχυση της λωρίδας ξηράς προς το μέρος της ανοιχτής θάλασσας που λειτούργησε ως κυματοθραύστης. Το Λέχαιο έγινε ο κύριος δίαυλος επικοινωνίας της Κορίνθου με τη δυτική Μεσόγειο, καθώς από εκεί ξεκίνησαν τα κορινθιακά πλοία για την εμπορική και αποικιακή κατάκτηση της. Λόγω της σπουδαιότητάς του για την ασφάλεια και την βιωσιμότητα της πόλης σε καιρό ειρήνης αλλά και πολέμου, το λιμάνι συνδέθηκε με την Κόρινθο με την κατασκευή των Μακρών Τειχών. Η σημασία του επιβεβαιώνεται από τη μαρτυρία του Πλουτάρχου ότι εκεί οργανώθηκε το συμπόσιο των «Επτά Σοφών», με οικοδεσπότη τον τύραννο Περίανδρο, ενώ ο Ξενοφώντας αναφέρει την κατάληψή του από τον Σπαρτιάτη Αγησίλαο τον 4ο αιώνα π.Χ., με σκοπό την παρεμπόδιση του ανεφοδιασμού της Κορίνθου. Ο Στράβων αναφέρει ότι τον 1ο αιώνα π.Χ., το Λέχαιο είχε λίγους κατοίκους και παρέμενε τειχισμένο.

Με αφορμή την ίδρυση της Colonia Laus Iulia Corinthiensis, στην εποχή του αυτοκράτορα Κλαύδιου (41-54 .Χ.), οι λιμενικές εγκαταστάσεις αναβαθμίζονται και κατασκευάζονται λιμενοβραχίονες (μόλοι), οι οποίοι ακόμη και σήμερα διακρίνονται κάτω από τη στάθμη της θάλασσας. Έναν αιώνα αργότερα ο Παυσανίας βλέπει στο Λέχαιο ένα ιερό του Ποσειδώνα και το χάλκινο άγαλμα του θεού. Το ρωμαϊκό λιμάνι απεικονίζεται σε κορινθιακό νόμισμα του 3ου αιώνα μ.Χ., ενώ στον 4ο αιώνα μ.Χ. μαρτυρείται επιγραφικά η εκτέλεση λιμενικών έργων για την αναβάθμισή του, με πρωτοβουλία του Ανθύπατου της επαρχίας της Αχαΐας Φλάβιου Ερμογένη, ο οποίος τιμήθηκε από τους πολίτες με την ανίδρυση του ανδριάντα του στον χώρο του λιμανιού.

Στο β΄ μισό του 5ου/ αρχές του 6ου αιώνα μ.Χ. ανεγέρθηκε στην περιοχή μία πεντάκλιτη χριστιανική βασιλική, μήκους 180 μ., αφιερωμένη στον μάρτυρα Λεωνίδη.