Το κάστρο της Ζακύνθου βρίσκεται στην κορυφή του λόφου που υψώνεται πάνω από την πρωτεύουσα του νησιού. Ο λόφος αυτός θα πρέπει να είχε χτιστεί γύρω στα μέσα του 5ου αι. π.Χ. Για τη μεσαιωνική οχύρωσή του δεν υπάρχουν πληροφορίες Η παλαιότερη αναφορά σχετικά με την ύπαρξη οχυρού στη θέση αυτή ανάγεται στο 15ο αι. και προέρχεται από τον κώδικα της μονής του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου : «Η κυρά Κλεώπη η Κοψιδού οπού έκτισε το παρόν μοναστήρι… εις το Κάστρο της παρόν πόλεως Ζακύνθου… 1478 μαγ. 23…» Το κάστρο κατελήφθη και καταστράφηκε από τους Τούρκους το 1479. Το 1503 οι Βενετοί κύριοι της Ζακύνθου, άρχισαν την οικοδόμηση οχυρού, από το οποίο σήμερα σώζεται μόνο ένα τμήμα με εντειχισμένα ανάγλυφα οικόσημα και το φτερωτό λιοντάρι του Αγίου Μάρκου.

Στις 16 Απριλίου 1513, γίνεται ο πρώτος στα νεότερα χρόνια μεγάλος σεισμός της Ζακύνθου, που κατέστρεψε όλα τα σπίτια του κάστρου και του Αιγιαλού και σκότωσε πολλούς ανθρώπους. Το Δεκέμβριο του 1520 κατασκευάζονται νέα τείχη με πύργους, κατά το γαλλικό σύστημα, τα οποία καταστρέφονται το 1521 από νέο σεισμό. Γίνεται φανερό ότι καθ΄όλη τη διάρκεια του 16ου και α’ μισού του 17ου αι., ύστερα από κάθε καταστροφικό σεισμό ή εχθρική εισβολή στο νησί, πραγματοποιούνται κυρίως πρόχειρες, αλλά και κάποιες φορές επιμελημένες επισκευές της οχύρωσης και των κτιρίων του κάστρου της Ζακύνθου.

Μετά την πτώση της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας του Αγίου Μάρκου, στο φρούριο από το 1797 ως το 1809, ανεβοκατεβαίνουν οι σημαίες των κατακτητών : το 1797 των Γάλλων Δημοκρατικών, το 1798 των Ρωσοτούρκων, το 1801 των ’γγλων, αλλά και της Επτανήσου Πολιτείας, το 1807 των Γάλλων Αυτοκρατορικών και τέλος το 1809 των ’γγλων., κατά τα πρώτα χρόνια της κυριαρχίας των οποίων υπήρξε και φροντίδα για το σύστημα ύδρευσης και αποχέτευσης του κάστρου.

Στις 21 Μαΐου 1864 πραγματοποιήθηκε η ένωση της Επτανήσου με την Ελλάδα. Ο ύπαρχος της Ζακύνθου παρέλαβε από τον ’γγλο φρούραρχο τα κλειδιά του φρουρίου, όπου ανυψώθηκε η ελληνική σημαία. Η αναχώρηση των ’γγλων όμως, έγινε ο πρόδρομος της καταστροφής του φρουρίου που εγκαταλείφθηκε.



ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Μυλωνά Α. Ζωή, Το Κάστρο της Ζακύνθου, εκδ. Τ.Α.Π.Α., Αθήνα 2003