Η Χώρα είναι ο μοναδικός διατηρητέος οικισμός σε ολόκληρο το νησί. Γι αυτό, παρά τις αντιδράσεις ορισμένων "προοδευτικών", παρά τις προσπάθειες "εξωραϊσμού" της με νεότευκτα τσιμεντένια κουτιά, έργα αυτόκλητων "αρχιτεκτόνων", μερικά σοβατισμένα με "σαγρέ" και "στολισμένα" με ξενόφερτα κακοκαμωμένα τόξα, παρά το πλήθος κεραιών τηλεόρασης και ηλιακών θερμοσιφώνων, παρά την βάρβαρη αλλοίωση της πλαστικότητας των όγκων των εκκλησιών και των σπιτιών από τις θηριώδεις κολόνες της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού, χάρις στον έλεγχο των οικοδομών από την Αρχαιολογική Υπηρεσία του Υπουργείου Πολιτισμού, κράτησε ζωντανές τις μνήμες του μακραίωνος παρελθόντος της, του Βυζαντίου, της Ενετοκρατίας, της Τουρκοκρατίας καθώς και του νεώτερου ελεύθερου ελληνικού βίου.

Οι εσωτερικές πλατείες, η Κάτω και η Απάνω Λόζα, περικλείονται από την εκκλησία της Μητρόπολης, το παλαιό Δημαρχείο, σήμερα Κοινοτικό Κατάστημα, λίγα αρχοντόσπιτα και και μερικά παλαιά σπίτια, ασύμμετρα στις όψεις και παράγωνα στις κατόψεις. Στην αίσθηση του ελεύθερου, ανοικτού χώρου της πλατείας, συμβάλλουν τα ευάριθμα πλευρικά "ανοίγματα", οι προσβάσεις, τα πλακοστρωμένα στενά δρομάκια με τα λίθινα σκαλοπάτια που επενδύουν την φυσική κλίση του ανώμαλου βράχου. Όλα, εναρμονισμένα με την κλίμακα του τοπίου, κρατούν ακόμα σχεδόν αναλλοίωτη την παλιά εικόνα της ανώνυμης αρχιτεκτονικής των λελογισμένων όγκων και των λιτών επιφανειών, ενώ παράλληλα μαρτυρούν για την συνεχή, μακραίωνη κατοίκηση από τα χρόνια της Ενετοκρατίας έως σήμερα.

Παρόμοιες εικόνες συναντούμε και σε άλλα σημεία, όπως στο Πλατεάκι, όπου, με θαυμαστό τρόπο, οι ανώνυμοι κτίστες προσάρμοσαν τα τρία εκκλησάκια μέσα στον κατηφορικό βράχο. Για την καλαισθησία των ανώνυμων μαστόρων μαρτυρούν και τα πολυάριθμα Πηγάδια, τα "Δημοτικά", κοντά στο Μετόχι του Χριστού και στα Σχολεία, που έως πριν από λίγα χρόνια ήταν η κυριώτερη πηγή ύδρευσης των κατοίκων, με πετρόκτιστους περιβόλους, λειτουργικούς και απόλυτα εναρμονισμένους με το βραχώδες τοπίο. Αναπόσπαστο χαρακτηριστικό στοιχείο της κωμόπολης είναι οι Ανεμόμυλοι, που στέκονται στην νότια υψηλή βραχοσειρά, χωρίς πανιά και αντένα, και περιμένουν προστασία από την επερχόμενη κατάρρευση.