Μια ιδιαίτερης σημασίας για την περιοχή και τις πολιτισμικές σχέσεις των δύο γειτονικών χωρών έκθεση παρουσιάζεται στην αίθουσα περιοδικών εκθέσεων του Αρχαιολογικού Μουσείου Καβάλας, αποδεικνύοντας πως ο χώρος της έρευνας και της προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς αποτελούν γέφυρες συνεργασίες ακόμη και μεταξύ λαών και κρατών με δύσκολο παρελθόν. Μέσα από πλούσιο φωτογραφικό υλικό και συνοπτικά άλλα περιεκτικά κείμενα σε τρεις γλώσσες (ελληνική, βουλγαρική και αγγλική), εκτίθενται οι συνεργασίες που πραγματοποιήθηκαν τις τελευταίες δεκαετίες στον τομέα του πολιτισμού: κοινές ανασκαφικές έρευνες, διακρατικά προγράμματα συνεργασίας για τη συντήρηση, μελέτη και προβολή του κοινού πολιτιστικού αποθέματος, συνέδρια, μουσειακές εκθέσεις με αρχαιολογικό περιεχόμενο και αναδεικνύεται η δυναμική της συνεργασίας για το μέλλον.

Πρόκειται για μια διοργάνωση της Διεύθυνσης Αρχαιολογικών Μουσείων, Εκθέσεων και Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων του ΥΠ.ΠΟ.Α, της Πρεσβείας της Ελλάδας στη Σόφια και του Εθνικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου –Μουσείου της Ακαδημίας Επιστημών της Βουλγαρίας με αφορμή τη βουλγαρική προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στη Σόφια τον Οκτώβριο του 2018



Ελλάδα-Βουλγαρία, Γέφυρες πολιτισμού για την πρόοδο και την αειφορία

(4-28.10.2018)

Οι κρίκοι που συνθέτουν τους δεσμούς ανάμεσα στην Ελλάδα και τη Βουλγαρία αποτέλεσαν το θέμα της φωτογραφικής έκθεσης με τίτλο Ελλάδα-Βουλγαρία, Γέφυρες πολιτισμού για την πρόοδο και την αειφορία που παρουσιάστηκε στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο και Ινστιτούτο της Σόφιας, τον Οκτώβριο του 2018.

Το έναυσμα για τη διοργάνωση της έκθεσης έδωσε η προεδρία της Βουλγαρίας στο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης το πρώτο εξάμηνο του 2018, ενώ το σχεδιασμό και την υλοποίησή της ανέλαβε η Διεύθυνση Αρχαιολογικών Μουσείων, Εκθέσεων και Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, με την υποστήριξη της Ελληνικής Πρεσβείας στη Σόφια.

Στις Γέφυρες Πολιτισμού αποτυπώνεται ένα φάσμα πρωτοβουλιών, συνεργασιών και παράλληλων δράσεων των δύο χωρών σε πεδία όπως η αρχαιολογική έρευνα και η επιστημονική τεκμηρίωση, η μελέτη, η συντήρηση και η προβολή του πολιτιστικού αποθέματος και η σύγχρονη καλλιτεχνική δημιουργία.

Τα κείμενα, γραμμένα σε τρεις γλώσσες (ελληνικά, βουλγαρικά, αγγλικά), αναπτύσσουν πέντε θεματικές ενότητες, ακολουθώντας νοητά τη γραμμή του χρόνου.

Η πρώτη ενότητα συνιστά μια αναφορά σε ελληνοβουλγαρικά ανασκαφικά προγράμματα τα οποία φωτίζουν τις απαρχές του πολιτισμού που αναπτύχθηκε στην κοιλάδα του Στρυμόνα, συμβάλλοντας στη διεύρυνση των γνώσεων μας για τη νεολιθική εποχή και στην ανάδειξη του κοινού παρελθόντος που συνδέει τις δύο πλευρές των συνόρων.

Επόμενος σταθμός, ο πλούτος των ρωμαϊκών χρόνων. Η δεύτερη ενότητα επικεντρώνεται στην έρευνα, τη μελέτη και την παρουσίαση των αρχαίων καταλοίπων που αποτέλεσαν αντικείμενο κοινών ερευνών των δυο χωρών, ανακοινώσεων σε συνέδρια και διακρατικών συνεργασιών. Ιδιαίτερη μνεία γίνεται επίσης στην περιοδική έκθεση με τίτλο Σφραγίζοντας το παρελθόν που διοργανώθηκε από δύο ελληνικά μουσεία για να φιλοξενηθεί σε μουσεία της Βουλγαρίας.

Στην τρίτη ενότητα ξεδιπλώνεται μια ενδιαφέρουσα «παράλληλη ιστορία»: Η κατασκευή των σταθμών του μητροπολιτικού σιδηροδρόμου τόσο στη Σόφια όσο και στη Θεσσαλονίκη οδήγησε στην ανακάλυψη σημαντικών ευρημάτων από το παρελθόν των δύο πόλεων. Έφερε ταυτόχρονα στο προσκήνιο τον προβληματισμό σχετικά με τη διατήρηση των αρχαιολογικών τεκμηρίων και την ένταξή τους στον σύγχρονο αστικό ιστό, μέσα από λύσεις καινοτόμες, λειτουργικές και καλαίσθητες.

Η λαμπρή κληρονομιά του Βυζαντίου συνιστά μια ακόμη γέφυρα ανάμεσα στους δύο λαούς προσφέροντας ένα πλούσιο αντικείμενο έρευνας και συνεργασίας, το οποίο παρουσιάζεται στην τέταρτη ενότητα.

Οι σύγχρονες ματιές στους ιστορικούς δεσμούς σκιαγραφούνται στην τελευταία ενότητα. Περιοδικές εκθέσεις, φωτογραφικές και εικαστικές, και οι ποικίλες εκδηλώσεις που τις πλαισίωσαν αναδεικνύουν με έναν τρόπο διαφορετικό αλλά και επίκαιρο πτυχές της κοινής δράσης των δύο χωρών.

Το ενημερωτικό και φωτογραφικό υλικό της έκθεσης συγκεντρώθηκε χάρη στη συνδρομή των Υπηρεσιών του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού (τις Εφορείες Αρχαιοτήτων Βόρειας Ελλάδας, και συγκεκριμένα, την Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης, Χαλκιδικής και Αγίου Όρους, Σερρών, Καβάλας, Ξάνθης, Ροδόπης, Έβρου, το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης και το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού), καθώς και του Ευρωπαϊκού Κέντρου Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων.

Μετά την παρουσίαση της έκθεσης στη Σόφια, επόμενο κρίκο στη σύνδεση των δύο γειτονικών χωρών αποτελεί η περιοδεία της σε μουσεία της Ελλάδας. Ήδη τον Νοέμβριο του 2018 μεταφέρθηκε στο Αρχαιολογικό Μουσείο (Μπεζεστένι) στις Σέρρες, ενώ προβλέπεται να ακολουθήσει η φιλοξενία της και σε άλλους χώρους. Με τον τρόπο αυτό, η έκθεση αποτελεί η ίδια μια γέφυρα πολιτισμού, επιβεβαιώνοντας τον τίτλο της.