Η Αρχαιολογική Συλλογή Διστόμου περιλαμβάνει ευρήματα κυρίως της αρχαίας φωκικής πόλης Αμβρόσσου, που βρισκόταν στη θέση του σημερινού Διστόμου, αλλά και της ευρύτερης περιοχής.

Η αρχαία Φωκίδα περιλάμβανε έναν μεγάλο αριθμό πόλεων (Άμβροσσος, Άβαι, Αμφίκλεια, Ανεμώρεια, Βούλις, Δαύλεια, Δρυμαία, Έρωχος, Ελάτεια, Εχεδάμεια, Κίρρα, Κρίσα, Κυπάρισσος, Λέδων, Λιλαία, Μεδεών, Νέωνες, Πανοπέας, Παραποτάμιοι, Στείριδα, Τιθορέα, Τιθρώνιο, Υάμπολις, Φλυγόνιο), οι περισσότερες εκ των οποίων διατηρούσαν ισχυρή οχύρωση. Σύμφωνα με τις γραπτές πηγές, οι περισσότεροι Φωκείς κατάγονταν από Δωριείς, εκτός από τους κατοίκους της Στείριδας, οι οποίοι είχαν Αθηναϊκή καταγωγή, της Ελάτειας Αρκαδική, του Πανοπέα ήταν Φλυγύες από τον Ορχομενό και οι κάτοικοι των Αβών ήταν Αργείοι. Ωστόσο, παρά την μικτή καταγωγή τους, οι πόλεις της Φωκίδας σταδιακά συνδέθηκαν στη Φωκική Συμπολιτεία λόγω κοινών συμφερόντων, αλλά και κοινών εχθρών.

Η αρχαία φωκική πόλη Άμβροσσος, εντοπίζεται στην ίδια θέση με το σημερινό Δίστομο, γνωστή από επιγραφικές μαρτυρίες και ως Άμβρυσ(σ)ος, Άμβρωσσος ή Άμφρυσ(σ)ος.

Η αρχαία πόλη, που οφείλει το όνομά της στον ήρωα Άμβροσσο, ήταν κτισμένη σε μία μικρή εύφορη κοιλάδα που σχηματίζεται ανάμεσα στους ορεινούς όγκους της Κίρφης και του Ελικώνα και έλεγχε τις διόδους της Σχιστής Οδού, γνωστής από τη μυθολογία για τη μοιραία συνάντηση του Οιδίποδα με τον Λάιο (Παυσανίας, Φωκικά, 10,5,3) και του δρόμου προς τον Κορινθιακό. Όταν την επισκέφθηκε ο Παυσανίας το μεγαλύτερο μέρος της πεδιάδας που την περιβάλλει ήταν γεμάτη από αμπέλια, ενώ κάνει μνεία στην ύπαρξη και χρήση ενός θάμνου, που ονομάζεται κόκκος και χρησιμοποιείτε για βαφή.