Η μεταφορά της κατοίκησης από την παραλία της Μαρώνειας, στη θέση της σημερινής κωμόπολης, χρονολογείται από το τέλος του 13ου αι. Το παλιότερο τμήμα που διασώζεται από τον οικισμό με έκταση γύρω στα 250 στρέμματα βρίσκεται γύρω από την κεντρική πλατεία και επεκτείνεται βόρεια και ανατολικά. Το σημαντικότατο αυτό παραδοσιακό οικιστικό σύνολο υπήρξε δημιούργημα της οικονομικής άνθησης του 19ου αι. και κυρίως του πρώτου μισού του, όταν οι Μαρωνίτες «?ναπτυχθέντες ξενιτεύονται ?δη πάντες διενεργο?ντες πρ? πάντων τ? ?μπόριον τ?ν καπν?ν ε?ς διάφορα μέρη ?ς Κωνσταντινουπόλεως, ?λλης Τουρκίας, Α?γύπτου, ?ωσσίας κα? ?λλων μερ?ν», όπως γράφει το 1871 ο γιατρός Μ. Μελίρρυτος. Η οικονομική ευρωστία του πληθυσμού φαίνεται επίσης με την ίδρυση σχολείου, ευεργετήματος της οικογένειας Χατζέα, και στα αφιερώματα των δυο ενοριακών ναών, του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου και της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Οι δυο κυρίαρχοι τύποι κατοικίας ήταν ο αγροτικός τύπος και τα διώροφα αρχοντικά.