Στο χαμηλό λόφο που σχηματίζεται στο μυχό του ασφαλούς προφυλαγμένου ορμίσκου των Φανών βρισκόταν το Ιερό του Φαναίου Απόλλωνα. Ο χαρακτηρισμός Φαναίος οφείλεται στο γεγονός ότι εκεί φανερώθηκε στη Λητώ ο τόπος γέννησης του Απόλλωνα, η Δήλος, γι αυτό άλλωστε και θεωρείται ως το Δήλιον της Χίου.

Η γνώση μας για τις οικοδομικές φάσεις του ιερού βασίζεται κυρίως στην ανακάλυψη περιβόλων που κατά καιρούς το περιέβαλλαν, παρά στον ίδιο το ναό, αφού από αυτόν σώζονται μόνο λείψανα του τέλους του ...