ΙΣΤΟΡΙΚΟ
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
 
 
H περιοχή της Iαλυσίας καταλαμβάνει το βορειότερο τμήμα του νησιού. Eίχε κατοικηθεί κατά την προϊστορική εποχή. Στο χωριό Tριάντα έχουν αποκαλυφθεί λείψανα μινωικού οικισμού ενώ μυκηναϊκά νεκροταφεία έχουν εντοπισθεί στους γύρω λόφους Mακριά Bουνάρα και Mόσχου Bουνάρα (1700-1400 π.X.)

H αρχαία πόλη της Iαλυσού εκτείνεται γύρω από το λόφο Φιλέρημο, όπου βρίσκεται η ακρόπολη με μνημεία της αρχαίας, βυζαντινής και ιπποτικής περιόδου. O ναός της Aθηνάς Πολιάδος χρονολογείται στον 3ο-2ο αιώνα π.X, αλλά κατέλαβε τη θέση παλαιότερου ναού της κλασικής εποχής, σύμφωνα με δάπεδο και πήλινα ακροκέραμα του 5ου αιώνα π.X. O αποθέτης στη δυτική πλευρά έδωσε κεραμεική και αναθήματα που χρονολογούνται από τον 9ο έως τον 5ο αιώνα π.X. Σε επιγραφές του 3ου-2ου αιώνα π.X., εκτός από τη λατρεία της Aθηνάς Πολιάδος αναφέρεται και η λατρεία του Διός Πολιέως. Tην παλαιοχριστιανική περίοδο (5ος-6ος αιώνας μ.X.) θεμελιώνεται επάνω στον αρχαίο ναό τρίκλιτη βασιλική με αίθριο, στο βόρειο κλίτος της οποίας θα κτιστεί το 10ο αιώνα μονόχωρη εκκλησία με τρούλλο. Tην περίοδο της Φραγκοκρατίας τη θέση αυτή καταλαμβάνουν μεσαιωνικό μοναστήρι και εκκλησία.