Οι τάφοι του Δερβενίου, επτά συνολικά, κιβωτιόσχημοι, λακκοειδείς και ένας μακεδονικός, που δεν απέχουν πολύ χρονικά μεταξύ τους, φαίνεται ότι κατασκευάστηκαν και χρησιμοποιήθηκαν κατά το διάστημα μεταξύ 320-300 π.Χ. ή 310-290 π.Χ.. Πρόκειται για αξιόλογα μνημεία επιμελημένης κατασκευής και με ιδιαίτερη φυσιογνωμία το καθένα. Αποκαλύφθηκαν τυχαία το 1962 στην περιοχή του Δερβενίου, κατά τις εργασίες διάνοιξης του δρόμου, 10 χλμ. ΒΔ της Θεσσαλονίκης. Η διάταξή τους υπαγορεύτηκε προφανώς από το τότε φυσικό ανάγλυφο της περιοχής και τις υψομετρικές καμπύλες, οι οποίες καθόρισαν και την πορεία της αρχαίας οδού. Δεν αποτελούν τμήμα οργανωμένου νεκροταφείου πόλεως. Φαίνεται ότι έχουν κατασκευαστεί κατά μήκος της κεντρικής οδικής αρτηρίας, η οποία συνέδεε τη Λητή με τη Θεσσαλονίκη, η δυτική πύλη της οποίας έφερε την επωνυμία «Ληταία».

Ξεχωρίζουν οι τάφοι Α και Β όχι μόνο με το μέγεθος, αλλά και με την αφθονία των κτερισμάτων τους, ο Β μάλιστα μπορεί να χαρακτηριστεί μνημειακός χάρη και στην τελειότητα των αναλογιών του.