Η αρχαία Τάρρα ήταν παραλιακή πόλη, χτισμένη σε υπώρειες λόφου στην έξοδο του εθνικού δρυμού της Σαμαριάς.
Στη δυτική πλευρά της κοίτης του ποταμού σώζονται τα ερείπια αρχαίου ναού, πιθανώς του Απόλλωνα, επί του οποίου είχε ιδρυθεί παλαιοχριστιανική βασιλική, που μετατράπηκε σε μικρό ναό της Παναγίας.
Εντός του οικισμού της Αγίας Ρουμέλης έχουν ανασκαφεί τμήματα του νεκροταφείου της αρχαίας πόλης. Σε ανασκαφική έρευνα που διενεργήθηκε το 1970 στην παραλιακή θέση Γιαλός αποκαλύφθηκαν τμήματα του νεκροταφείου με ταφές των αρχαϊκών, κλασικών, ελληνιστικών και ρωμαϊκών χρόνων. Ανασκάφηκαν τριάντα κιβωτιόσχημοι τάφοι. Ο χώρος του ρωμαϊκού νεκροταφείου χρησιμοποιήθηκε και κατά την παλαιοχριστιανική περίοδο και σε μικρή απόσταση από αυτό είχαν οικοδομηθεί μικρά, θρησκευτικής χρήσεως, οικήματα.
Ο όρμος της Αγίας Ρουμέλης χρησιμοποιήθηκε και στην αρχαιότητα ως λιμάνι. Η Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων θεωρεί πιθανή την ύπαρξη αρχαίων ναυαγίων εκεί. Η ακτή της Τάρρας μέχρι το 365 μ.Χ., οπότε έγινε ισχυρός σεισμός, δεν είχε τίποτα κοινό με τη σημερινή αμμώδη παραλία. Τότε η ξηρά ανυψώθηκε απότομα κατά 4 μ. περίπου σε όλο το μήκος της ακτής των Σφακίων.
Οικισμός των κλασικών χρόνων έχει εντοπιστεί και στην Πάνω Αγία Ρουμέλη, ενώ κατά τη διάρκεια καναδικής επιφανειακής έρευνας που πραγματοποιήθηκε στα Σφακιά, επισημάνθηκε και προϊστορικός οικισμός δυτικά του αρχαίου οικισμού της Αγίας Ρουμέλης.
Η Τάρρα θεωρείται ότι είχε σπουδαία εργαστήρια υαλουργίας αλλά η δοκιμαστική ανασκαφή που πραγματοποιήθηκε το 1959 δεν έδωσε δείγματα που να επιβεβαιώνουν αυτή την άποψη.
|