ΙΣΤΟΡΙΚΟ
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΦΩΤΟΘΗΚΗ
 
 
Οι οχυρώσεις τις Δυτικής Λοκρίδας αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα μικρών κωμών σε ορεινό έδαφος, οι κάτοικοι των οποίων ζούσαν από την κτηνοτροφία, από την πειρατεία και τη ληστεία. Η αστικοποίηση της περιοχής περιορίστηκε μόνο σε θέσεις που βρίσκονταν κοντά στους κύριους χερσαίους και θαλάσσιους δρόμους (Άμφισσα, Γαλαξείδι, Οιάνθια, Ναύπακτος), ενώ η απονωμένη και δύσβατη ενδοχώρα ήταν αραιοκατοικημένη σε κώμες που οχυρώθηκαν στα χρόνια της κυριαρχίας.

Πολλά από αυτά τα πολίσματα έχουν αναγνωριστεί και ταυτιστεί με τη βοήθεια επιγραφών στη θέση νεότερων οικισμών του Νομού Φωκίδας (Άμφισσα-Σάλωνα, Τολοφώνα-Άγιοι Πάντες, Φύσκος-Μαλανδρίνο, Ποτειδάνια-Κάμπος, Μυωνία-Αγία Ευθυμία), άλλες δεν έχουν ακόμη ταυτιστεί με βεβαιότητα (Ευπάλιο, Οιάνθια, Τριταία, Υπνία) και άλλων η θέση παραμένει άγνωστη. Τα ευρήματα των ανασκαφών φωτίζουν διαρκώς την τοπογραφία των πόλεων και τη ζωή των κατοίκων της, που αν και δεν είχαν πρωταγωνιστικό ρόλο στα σημαντικά ιστορικά γεγονότα του αρχαίου ελληνικού κόσμου, μας άφησαν όμως αξιόλογα δείγματα του πολιτισμού τους. Σώζονται τείχη ακροπόλεων με πύργους στις εξής θέσεις από τα δυτικά προς τα ανατολικά: Ευπάλιο, Γλύφα, Παραλία Τλοφώνας, Μαλανδρίνο, Άγιοι Πάντες (Βίδαβη), Πεντεόρια, Γαλαξείδι, Αγία Ευθυμία, Άμφισσα, αποδεικνύοντας ένα είδος αστικοποίησης και προσπάθεια προστασίας των κατοίκων από εχθρικές επιδρομές.
Συντάκτης
Α. Τσαρούχα, αρχαιολόγος