Ο αρχαιολογικός χώρος της Ρεντίνας είναι ένας οχυρωμένος οικισμός χριστιανικών χρόνων, ο οποίος σώζει τείχη, πύργους, ναούς, δεξαμενές, σπίτια, εργαστήρια και τάφους. Η περιοχή παρουσιάζει κατοίκηση από τη νεολιθική ακόμη εποχή, κυρίως όμως στους βυζαντινούς χρόνους.
Οχυρωμένος Βυζαντινός οικισμός, πάνω σε λόφο, που διαδέχθηκε φρούριο των Ρωμαϊκών χρόνων και στη συνέχεια το φρούριο Αρτεμίσιο του 6ου αιώνα. Από την υστεροβυζαντινή περίοδο αναφέρεται ως έδρα επισκοπικής Λητής και Ρεντίνης.
Ιδιαίτερη άνθηση γνωρίζει η περιοχή μετά τα μέσα του 10ου αιώνα, όταν μεταφέρθηκε στη Ρεντίνα η επισκοπική έδρα της Λητής και μετονομάστηκε σε Επισκοπή «Λητής και Ρεντίνης». Αυτή την εποχή ανεγέρθηκε η βασιλική στην ακρόπολη του οικισμού, πύργοι, κινστέρνες και βρέθηκαν πολλά νομίσματα.
Η μεσοβυζαντινή βασιλική είναι η παλαιότερη εκκλησία του κάστρου. Στο κεντρικό κλίτος της υπάρχει κινστέρνα. Το τριμερές ιερό έχει τις τρεις κόγχες ημιεξαγωνικές. Η τοιχοποιία αποτελείται από λιθοδομή με ελάχιστους πλίνθους.
Ο οικισμός βίωσε μία περίοδο ακμής στα χρόνια των Παλαιολόγων (14ος αιώνας), οπότε επισκευάστηκαν τα τείχη και χτίστηκε ο ναός σε σχήμα ελεύθερου σταυρού με περίτεχνα κεραμοπλαστικά κοσμήματα στο ανατολικό τμήμα του οικισμού. Στα ανατολικά απολήγει σε ημιεξαγωνική κόγχη. Στον ναό σώζονται ίχνη τοιχογραφιών, 13ου -14ου αιώνα. Έξω από τον ναό, στα Ν.Δ έχει ανασκαφεί νεκροταφείο παιδιών.
Ο οικισμός πρέπει να εγκαταλείφτηκε στα χρόνια της τουρκοκρατίας.
|