53α ΔΗΜΗΤΡΙΑ

Ένας από τους σημαντικότερους γλύπτες της νεότερης γενιάς στη μεταπολεμική Ελλάδα, με διεθνή αναγνώριση και πλούσιο έργο, ο Κυριάκος Καμπαδάκης συγκαταλέγεται στους παραγωγικότερους καλλιτέχνες της χώρας μας, με συνθέσεις που κοσμούν ανοιχτούς χώρους, δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Η έκθεση περιλάμβανε γνωστά και άγνωστα έργα από όλες τις περιόδους του καλλιτέχνη καθώς και το εργαστήρι του γλύπτη. Ένα εργαστήρι τέχνης βρήκε φιλόξενη στέγη στα πρώην Εργαστήρια της Σχολής Τεχνών κι Επαγγελμάτων. Σμιλεύοντας το ξύλο και χυτεύοντας το μέταλλο, κάποτε, στον ίδιο χώρο οι τρόφιμοι της Σχολής μάθαιναν μια τέχνη. Σμιλεύοντας το ξύλο και χυτεύοντας το μέταλλο ο Καμπαδάκης, στο εργαστήρι του, δημιουργούσε Τέχνη. Τα καλούπια, οι μήτρες και τα εργαλεία της Σχολής συνομίλησαν τόσο με τις αντίστοιχες πρωτόλειες δημιουργίες του καλλιτέχνη, όσο και με τα ολοκληρωμένα έργα του. Μία έκθεση που μας μύησε στα υλικά, πριν τη τελική τους μορφή, στη διαδικασία, πριν το αποτέλεσμα, στην αναζήτηση και τον προορισμό ενός έργου τέχνης.

Ο Κυριάκος Καμπαδάκης (1938-2003) γεννήθηκε στη Δράμα, μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη, σπούδασε γλυπτική και χαρακτική στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών στο Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Βερολίνου, όπου έζησε και εργάστηκε για δεκατέσσερα χρόνια. Το 1975 εγκαταστάθηκε μόνιμα στη Θεσσαλονίκη. Με επιρροές από τον γερμανικό εξπρεσιονισμό, δημιούργησε γλυπτά, χαρακτικά και ξυλογραφία, που παρουσίασε σε πολυάριθμες ατομικές και ομαδικές εκθέσεις.

H ανθρώπινη μορφή αποτελούσε κυρίαρχο θέμα της δουλειάς του, ενώ εμφανής ήταν η προσπάθειά του να δημιουργεί οπτικο-ζωγραφικές εντυπώσεις. Στα τελευταία του έργα η φόρμα είναι κάπως ανάλαφρη και χαρακτηρίζεται από σημαντική αφαίρεση της μάζας ώστε να αναπτύσσονται νέες σχέσεις ανάμεσα στο έργο και τον χώρο.



Εκπαιδευτικό πρόγραμμα

Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα που σχεδιάστηκε με αφορμή την έκθεση, στόχο είχε τη γνωριμία των παιδιών με το έργο του γλύπτη και την τέχνη της γλυπτικής. Ο σχεδιασμός προέκυψε από τη μελέτη των έργων, τον διττό σχεδιασμό της έκθεσης - γλυπτά και εργαστήριο καλλιτέχνη - ενώ έμπνευση αποτέλεσε και το παιδικό βιβλίο Φτερά της Maya Hanoch. Συμμετείχαν συνολικά 1000 μαθητές.

Το πρώτο μέρος του προγράμματος διεξαγόταν στον ημιυπαίθριο χώρο του κτιρίου, στον Κήπο με τ’ αγάλματα: μέσω ερωτο-αποκρίσεων και με αφορμή τα έργα Ίκαρος IV, II και V, προέκυπταν αναφορές σε μυθικές φτερωτές μορφές, στα υλικά κατασκευής γλυπτών, στο γυμνό στην τέχνη, στα ημιτελή-ακρωτηριασμένα σώματα... Μέσω του αγγίγματος των γλυπτών και του τρισδιάστατου των έργων, οι μαθητές βίωναν πολυαισθητηριακά τα γλυπτά, κι έπειτα τα αποτύπωναν φωτογραφικά, καταγράφοντας την προσωπική τους οπτική θέασης των έργων.

Το δεύτερο μέρος του προγράμματος, εξελισσόταν στο Εργαστήριο του γλύπτη. Μπροστά στον ξύλινο πάγκο με τα εργαλεία του καλλιτέχνη, ο εμψυχωτής, με τη μέθοδο του Δασκάλου σε Ρόλο - τεχνικής του Δράματος στην Εκπαίδευση, δηλαδή της συνδρομής τεχνικών του θεάτρου για εκπαιδευτικούς σκοπούς - ενσάρκωνε τον καλλιτέχνη. Οι μαθητές πληροφορούνταν μέσα από προσωπική αφήγηση, για την επιθυμία του να γίνει γλύπτης, για την αγάπη του στο ξύλο και στις φτερωτές μορφές… Έπειτα, παρακολουθούσαν μία σύντομη ταινία με τα στάδια διαδικασίας της δημιουργίας ενός γλυπτού του Καμπαδάκη, του Ίκαρου Ανιστάμενου. Το πρόγραμμα έκλεινε με τη βιωματική συμμετοχή των μαθητών σε έναν κύκλο αξιολόγησης και την προσωπική αποτίμηση των συναισθημάτων που βίωσαν.

Στο πρόγραμμα αυτό παρατηρήσαμε, αγγίξαμε, φωτογραφίσαμε, νιώσαμε… πετάξαμε! Η επαφή των παιδιών με τα φτερά της τέχνης…. αποτιμήθηκε ανεκτίμητη!