ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
ΙΣΤΟΡΙΚΟ
ΕΚΘΕΣΕΙΣ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΦΩΤΟΘΗΚΗ
 
 
 
Εκθέσεις
| Περιγραφή | | Εκθέματα |

Μόνιμη Έκθεση Επιγραφικού Μουσείου

 
Προθάλαμος του Επιγραφικού Μουσείου
Οι επιγραφές που περιλαμβάνει η μόνιμη έκθεση του Επιγραφικού Μουσείου είναι κατά κύριο λόγο ελληνικές και προέρχονται κυρίως από την Αττική, υπάρχουν, όμως, και λίγες λατινικές καθώς και ελάχιστες εβραϊκές επιτύμβιες, περίπου 40, του 16ου-17ου αιώνα, που προέρχονται κυρίως από το Μυστρά. Οι περισσότερες (το 98%) είναι χαραγμένες σε μάρμαρο ή λίθο, αλλά υπάρχουν και αρκετές ενσφράγιστες λαβές αμφορέων και μερικές ενεπίγραφες πήλινες κεραμίδες. Οι επιγραφές χρονολογικά κλιμακώνονται από τον 8ο αι. π.Χ. μέχρι τα παλαιοχριστιανικά χρόνια, με ελάχιστες εξαιρέσεις, που χρονολογούνται στους βυζαντινούς ή στους νεότερους χρόνους.

Στον προθάλαμο και στις δύο νέες αίθουσες (9η και 11η), που προστέθηκαν μετά τον πόλεμο, η έκθεση έχει οργανωθεί με σύγχρονες μουσειολογικές και αισθητικές αντιλήψεις και έχει κυρίως εποπτικό και διδακτικό χαρακτήρα. Στις υπόλοιπες αίθουσες η ταξινόμηση υπαγορεύθηκε από τη μορφή και το μέγεθος του λίθου, αλλά και από το είδος των επιγραφών, που τοποθετήθηκαν κατά ενότητες, ανάλογα με το περιεχόμενό τους. Οι σημαντικότερες, από άποψη περιεχομένου, επιγραφές (τιμητικά ψηφίσματα, κείμενα συμμαχιών, κατάλογοι, κείμενα οικονομικών απολογισμών κ.ά.) βρίσκονται στους χώρους του μουσείου που είναι ανοικτοί στο κοινό: στον προθάλαμο, στην 1η και στη 2η αίθουσα.

Στο χώρο της έκθεσης, εκτός από τη συνοπτική πληροφόρηση που δίνουν οι δίγλωσσες (ελληνικά και αγγλικά) πινακίδες των εκθεμάτων, ο ενδιαφερόμενος επισκέπτης μπορεί να δει τα αρχαία κείμενα των επιγραφών, που εκτίθενται στις δύο νέες αίθουσες με τη διδακτική έκθεση σε ειδικά τεύχη. Για τα κείμενα των υπολοίπων επιγραφών μπορεί εύκολα να ανατρέξει στους τόμους των δημοσιεύσεων στη βιβλιοθήκη του μουσείου, χάρη στις βιβλιογραφικές παραπομπές που υπάρχουν σε κάθε πινακίδα, ενώ γενικές πληροφορίες για την ιστορία της ελληνικής γραφής μπορεί να αντλήσει από τον ηλεκτρονικό υπολογιστή που βρίσκεται στον προθάλαμο του μουσείου.
 
 
Συντάκτης
Μ. Τσούλη, αρχαιολόγος
 
 

Ενότητες της Έκθεσης
 
- Δείγματα πρώιμων αττικών επιγραφών (αίθουσα 11η)
Εκτίθενται, μεταξύ άλλων, η αρχαιότερη επιγραφή σε λίθο από την Ακρόπολη, δείγματα της πρώιμης ελληνικής γραφής, «επί τα λαιά» (από τα δεξιά προς τα αριστερά) ή «βουστροφηδόν» (στίχοι εναλλάξ από δεξιά προς τα αριστερά και αντίστροφα, δηλαδή όπως κινείται το βόδι όταν οργώνει τη γη), επιτύμβιες στήλες, κατάλογοι πεσόντων και επιγράμματα από δημόσια ταφικά μνημεία, ενεπίγραφες βάσεις αρχαϊκών αγαλμάτων από την Ακρόπολη, πολλές από τις οποίες σώζουν ονόματα γλυπτών, όπως αυτά του Ονάτα και του Αρχέρμου.

- Επιγραφές αντιπροσωπευτικές διαφόρων κατηγοριών και διαφόρων περιόδων (αίθουσα 9η)
Εκτίθενται ψηφίσματα, νόμοι, ιεροί νόμοι, αναθηματικές, τιμητικές, επιτύμβιες επιγραφές, επιστολές, συγγραφές και επιγραφές σχετικές με το θέατρο. Από τις πιο σημαντικές επιγραφές αυτής της ενότητας είναι ο αναθηματικός βωμός του Πεισιστράτου του νεωτέρου, που αναφέρει και ο Θουκυδίδης, ο Ιερός Νόμος του Εκατομπέδου, το αντίγραφο του περίφημου νόμου του Δράκοντος, του 409/8 π.Χ., η στήλη με τις προδιαγραφές για την κατασκευή της Σκευοθήκης του Φίλωνος, το αρχαιότερο ψήφισμα του δήμου των Αθηναίων για την εγκατάσταση κληρούχων στη Σαλαμίνα, του 510-500 π.Χ., η στήλη με τη μακροσκελή επιστολή του αυτοκράτορα Μάρκου Αυρηλίου προς τους Αθηναίους, με την οποία ρυθμίζονται διαφορές δικαστικής φύσεως. Στην ίδια αίθουσα εκτίθενται και επιγραφές που βρέθηκαν εκτός Αττικής, όπως το περίφημο ψήφισμα του Θεμιστοκλή από την Τροιζήνα, που αναφέρεται στην αντιμετώπιση της περσικής εισβολής το 480 π.Χ.

- Ψηφίσματα, κείμενα συμμαχιών, οικονομικοί απολογισμοί (αίθουσα 1η)
Ανάμεσα σε άλλα εκτίθενται οι φορολογικοί κατάλογοι της Α΄ Αθηναϊκής Συμμαχίας, διαφόρων ετών του 5ου αι. π.Χ., κατάλογοι αναθημάτων από την Ακρόπολη, όπως η επιγραφή για την παράδοση και παραλαβή των ιερών αντικειμένων της θεάς Αθηνάς από τους ταμίες, καθώς και η στήλη με τον οικονομικό απολογισμό για την κατασκευή του χρυσελεφάντινου αγάλματος της Αθηνάς από το Φειδία.

- Επιτύμβιες επιγραφές (εξωτερική και εσωτερική αυλή)
Εκτίθενται μνημεία, που αποτελούσαν «σήματα» τάφων και σώζουν επιγραφές σχετικές με τους νεκρούς, όπως λίθινες στήλες με ανθεμωτή επίστεψη και ανάγλυφους ρόδακες, μικροί κίονες, μαρμάρινες λήκυθοι και μνημεία σε μορφή τραπεζών.

- Επιγραφές ιδιαίτερης ιστορικής ή καλλιτεχνικής αξίας (προθάλαμος, αίθουσα 2η)
Παρουσιάζονται επιγραφές διαφόρων κατηγοριών, που διακρίνονται η κάθε μία στο είδος της. Ανάμεσα στα εκθέματα ξεχωρίζουν τμήματα αρχαϊκών περιρραντηρίων, βάσεις αναθημάτων, κυρίως από την Ακρόπολη Αθηνών, η στήλη της Β΄ Αθηναϊκής Συμμαχίας του 388/7 π.Χ., καθώς και ο άβαξ, δηλαδή ένας πίνακας μαθηματικών υπολογισμών ή παιχνίδι με αριθμητικά σύμβολα, του 4ου-3ου αι. π.Χ. από τη Σαλαμίνα.
 

Ωράριo:
Χειμερινό: Από 1η Νοεμβρίου έως 31 Μαρτίου 2010:
08:30-15:00
Άλλες φωτογραφίες της έκθεσης
2η αίθουσα του Μουσείου με τα τραπέζια μελέτης των επιγραφών
Άποψη της 11ης αίθουσας με επιγραφές του 8ου έως και του 5ου αι. π.Χ.
Άποψη της 11ης αίθουσας
Άποψη της 9ης αίθουσας