Το άγαλμα του γυμνού εφήβου είναι από τα ωραιότερα και τελειότερα δείγματα της πρώιμης κλασικής τέχνης. Εικονίζεται σε μετωπική στάση και έχει επιμελημένη κόμμωση, με βοστρύχους τυλιγμένους γύρω από στεφάνι στο μέτωπο και πλεγμένους σε δύο διασταυρούμενες πλεξίδες στον αυχένα. Τα μάτια του ήταν ένθετα από άλλο υλικό. Στο άγαλμα για πρώτη φορά διαφοροποιείται η λειτουργία των σκελών, από τα οποία το ένα είναι άνετο και το άλλο στηρίζει το σώμα. Από τη στάση αυτή (χιασμός) ξεκινά μια εσωτερική κίνηση, που διατρέχει όλο το σώμα ως το κεφάλι και προετοιμάζει τη μετάβαση στις αθλητικές μορφές της κλασικής εποχής. Χρονολογείται μετά από την περσική καταστροφή της Ακρόπολης. Οφείλει την ονομασία του στο γεγονός ότι έχει συνδεθεί με το έργο του Κριτίου και του Νησιώτη, δημιουργών του συμπλέγματος των Τυρρανοκτόνων, Αρμόδιου και Αριστογείτονα, γνωστού από ρωμαϊκά αντίγραφα (λίγο μετά το 480 π.Χ.).