Πολύ πριν από τις αρχές του 20ου αιώνα, ευρήματα που προέρχονταν από τις εργασίες οικοδόμησης στην Πάτρα, αποστέλλονταν είτε στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο είτε φυλάσσονταν σε σχολεία, αρχικά στο Α΄ Γυμνάσιο Πατρών ή και στο Δημαρχιακό κατάστημα αποτελώντας μια πρώτη Αρχαιολογική Συλλογή.

Η συλλογή αυτή κατά καιρούς άλλαζε στέγη, φιλοξενούμενη σε διάφορα κτήρια της πόλης. Αρχαία αντικείμενα από την δεκαετία του ’20 στεγάζονταν και στο χώρο του ρωμαϊκού Ωδείου. Η πρώτη αυτή Αρχαιολογική Συλλογή στεγάστηκε από το 1934 στο ισόγειο της διώροφης οικίας του Ι. Καραμανδάνη στην οδό Μαιζώνος 42, το οποίο παραχωρήθηκε από τον ιδιοκτήτη για τον σκοπό αυτό.

Στη συνέχεια ολόκληρο το κτήριο πλέον περιέρχεται στο Υπουργείο Πολιτισμού ως κληροδότημα και από το 1965 λειτουργεί και μέρος του ορόφου ως εκθεσιακός χώρος. Εκτίθενται μυκηναϊκά κυρίως αγγεία από τα νεκροταφεία των γύρω από την πόλη περιοχών καθώς επίσης γλυπτά από ανασκαφές των Πατρών και άλλων θέσεων και ένα μεγάλο ψηφιδωτό δάπεδο που προέρχεται από ρωμαϊκή έπαυλη. Με παρεμβάσεις των Εφόρων αρχαιοτήτων που κατά καιρούς υπηρέτησαν στην ΣΤ΄ Ε.Π.Κ.Α, καταβλήθηκαν προσπάθειες ώστε να ανανεωθούν τα εκθέματα και να βελτιωθεί η εικόνα των εκθεσιακών χώρων του μικρού Μουσείου που ήδη εθεωρείτο ακατάλληλο ακόμα και από στατικής πλευράς. Με την τελευταία παρέμβαση, το έτος 1985, η έκθεση αναπτύχθηκε σε όλους τους χώρους του ισογείου, ενώ στον όροφο του κτηρίου λειτούργησαν όλες πλέον οι διοικητικές υπηρεσίες της ΣΤ΄ ΕΠΚΑ. Στο υπόγειο λειτούργησαν οι αποθήκες. Από την εποχή εκείνη το ήδη από παλαιότερα τεθέν ζήτημα της εξεύρεσης νέας στέγης για το Μουσείο με την ανέργεση νέου σύγχρονου κτηρίου, καθώς η εναλλακτική λύση για την παραχώρηση του παλαιού Δημοτικού Νοσοκομείου δεν τελεσφόρησε, παίρνει πλέον σάρκα και οστά με την παραχώρηση στο ΥΠΠΟ το 1984 έκτασης της ΚΕΔ για την ανέγερσή του. Με πανελλήνιο διαγωνισμό που προκηρύχθηκε το έτος 2001 από την Διεύθυνση Μελετών Μουσείων της Γενικής Διεύθυνσης Αναστήλωσης Μουσείων και Τεχνικών Έργων, ανατέθηκε στο Γραφείο «Θεοφ. Μπομπότης και Συνεργάτες Ε.Π.Ε» η εκπόνηση της αρχιτεκτονικής και λοιπών μελετών για την ανέγερση του Νέου Μουσείου το οποίο άρχισε να κτίζεται το έτος 2005. Μετά την κατασκευή του κτηρίου η οργάνωση της έκθεσης ανατέθηκε σε Επιστημονική Επιτροπή του ΥΠΠΟΤ, η οποία ολοκλήρωσε το έργο της σε δύο φάσεις τον Ιούλιο του 2009 ( α΄ φάση) και τον Ιούλιο του 2011 ( β΄ φάση). Η οικονομική διαχείριση της οργάνωσης της Έκθεσης έγινε από το Τ.Δ.Π.Ε.Α.Ε.