ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
ΙΣΤΟΡΙΚΟ
ΕΚΘΕΣΕΙΣ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΦΩΤΟΘΗΚΗ
 
 
 
<<Εκθέσεις
| Περιγραφή | | Εκθέματα |

Μόνιμη έκθεση Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου

Άποψη της δεύτερης όψης της εικόνας, όπου δύο αγίες δέονται προς τον Χριστό
Εικόνα Αγίου Γεωργίου

Η εικόνα του Αγίου Γεωργίου είναι αμφιπρόσωπη, φέρει δηλαδή παραστάσεις και στις δύο όψεις της, οι οποίες είναι έργο του ίδιου ζωγράφου. Στην κύρια όψη συνδυάζεται ζωγραφικός και ανάγλυφος διάκοσμος. Στο κέντρο, ο άγιος Γεώργιος ο Καππαδόκης, όπως αναφέρεται στην επιγραφή, εικονίζεται σε ξυλόγλυπτο ανάγλυφο που εξέχει, τεχνική που χρησιμοποιείται σε ορισμένες παρόμοιες εικόνες από την Καστοριά. Ο άγιος είναι ολόσωμος, όρθιος, φορεί στρατιωτική ενδυμασία και πλάι του είναι ακουμπισμένη η τριγωνική ασπίδα του με ανάγλυφο πλαίσιο. Σε κάθε μια από τις κάθετες πλευρές της εικόνας η μορφή του αγίου πλαισιώνεται από έξι πίνακες μικρών διαστάσεων που δεν σώζονται όλοι, και στους οποίους εικονογραφείται ο βίος του, με έμφαση στα μαρτύρια.

Η ζωγραφική των σκηνών συνδέεται με μικρογραφίες εικονογραφημένων χειρογράφων του 13ου αιώνα. Στη μέση της επάνω ζώνης, δύο άγγελοι που πλαισιώνουν ύφασμα με ευαγγέλιο αποτελούν αναφορά στο θέμα της “Ετοιμασίας του Θρόνου”. Πίσω από τα πόδια του αγίου, σε μικρότερη κλίμακα εικονίζεται γυναικεία μορφή σε στάση προσκύνησης. Πρόκειται προφανώς για την αφιερώτρια, η οποία θα μπορούσε να ταυτιστεί με την τσαρίνα Ειρήνη Δούκενα Αγγελίνα Κομνηνή. Στη δεύτερη όψη, δύο αγίες όρθιες και αντικριστές δέονται προς τον Χριστό, ο οποίος τις ευλογεί με ανοιχτά τα χέρια από το ουράνιο ημικύκλιο στη μέση επάνω.

Η μεγάλη εικόνα πολυδάπανης κατασκευής παρουσιάζει συνδυασμό βυζαντινών και φραγκικών στοιχείων. Καθαρά βυζαντινής τεχνοτροπίας είναι η Ετοιμασία του Θρόνου στο πάνω μέρος του πλαισίου, οι μικρογραφημένες σκηνές από το βίο του αγίου και οι δύο όρθιες άγιες στην πίσω όψη. Φραγκική επίδραση φανερώνουν η τοποθέτηση των σκηνών του βίου μόνο στα πλάγια και όχι στις τέσσερις πλευρές του πλαισίου, καθώς και ορισμένα χαρακτηριστικά στη μορφή και την αμφίεση του στρατιωτικού άγιου Γεωργίου, όπως η απόδοση της κώμης, οι επωμίδες, οι ψηλές δερμάτινες μπότες, ο μετάλλινος απλός θώρακας χωρίς τις φολίδες και κυρίως το σχήμα και ο διάκοσμος της τριγωνικής ασπίδας σε τύπο θυρεού. Ο συνδυασμός βυζαντινών και φραγκικών στοιχείων έχει οδηγήσει στην υπόθεση ότι η εικόνα φιλοτεχνήθηκε πιθανότατα τον 13αι. στην Καστοριά, περιοχή όπου έχουν επισημανθεί και μερικές άλλες ανάγλυφες εικόνες.

Στοιχεία εκθέματος
Χρονολόγηση: Υστεροβυζαντινή περίοδος, 13ος αι. μ.Χ.
Υλικό: Ξύλο
Αριθμός Ευρετηρίου: T 89
Copyright: Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού
 
 
 
Άλλες όψεις
Γυναικεία μορφή, πιθανώς η αφιερώτρια, σε στάση προσκύνησης